ΘΕΩΡΙΑ & ΘΕΜΑΤΑ ΕΚΘΕΣΗΣ

ΥΠΟΣΤΗΡΙΚΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΗΣ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ ΣΤΟ ΛΥΚΕΙΟ

ΠΕΡΙΛΗΨΗ

1.Πώς γράφω μία περίληψη: Α. ΠΡΟΕΡΓΑΣΙΑ A1 Σε ολόκληρο το κείμενο 1.  Διαβάζω προσεκτικά ολόκληρο το κείμενο που μου δόθηκε 2.  Εξομαλύνω γλωσσικά το κείμενο (ερμηνεία δυσνόητων ή και άγνωστων λέξεων και όρων, με βάση την ετυμολογική τους ανάλυση, τα συμφραζόμενα κ.λπ.) 3.  Εντοπίζω το το θέμα του κειμένου 4.  Διακρίνω τις παραγράφους που αντιστοιχούν στα μέρη του κειμένου (πρόλογος, κυρίως μέρος, επίλογος). 5.  Διακρίνω τις νοηματικές ενότητες του κυρίως μέρους (ιστορική αναδρομή, αίτια, αποτελέσματα, προτάσεις κλπ) A2 Τμηματικά κατά παράγραφο. 1.  Υπογραμμίζω τις θεματικές προτάσεις (όπου υπάρχουν). 2.  Υπογραμμίζω τις λέξεις - κλειδιά. 3.  Διακρίνω τις πιο σημαντικές λεπτομέρειες οι οποίες εντοπίζονται εύκολα, αν έχει προηγηθεί η παραπάνω εργασία. 4.  Διατυπώνω τον πλαγιότιτλο (κεντρική ιδέα) της παραγράφου, ο οποίος εμπεριέχεται στη θεματική περίοδο, ή αν αυτή δεν υπάρχει, στο νοηματικό κέντρο της παραγράφου. 5.  Εντοπίζω τη νοηματική σχέση της μιας παραγράφου με την άλλη (σύγκριση, αντίθεση, αιτιολόγηση, αίτιο – αποτέλεσμα, , διευκρίνιση, διάζευξη, , προϋπόθεση, συμπέρασμα, έμφαση κ.α.	2.ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΓΛΩΣΣΙΚΟ ΚΑΙ ΕΚΦΡΑΣΤΙΚΟ ΕΠΙΠΕΔΟ 1.  διατηρώ τα κύρια ονόματα, τους επιστημονικούς και τεχνικούς όρους 2.  εκφράζομαι κυριολεκτικά και όχι μεταφορικά 3.  αποφεύγω τις απαριθμήσεις, τις βραχυγραφίες, τα αρκτικόλεξα 4.  δεν αντιγράφω αυτούσια κομμάτια του κειμένου 5.  όσες λέξεις ή φράσεις του συγγραφέα δεν επιδέχονται ισοδύναμες ή συνώνυμες, τις διατηρώ ως έχουν 6.  δεν αποδίδω περιληπτικά τα παραδείγματα (μπορώ να γράψω "εκθέτει σχετικά παραδείγματα" 7.  δε σχολιάζω και δεν κρίνω το περιεχόμενο του κειμένου, έστω κι αν διαφωνώ μ' αυτό 8.  ανά διαστήματα χρησιμοποιώ εκφράσεις που δηλώνουν τη συνέχεια του κειμένου όπως: στη συνέχεια, ακολούθως, επιπρόσθετα, συμπερασματικά, καταληκτικά κ.ά. 9.  τηρώ το όριο των λέξεων με μια απόκλιση 10-15 λέξεων
3.Δόκιμες – Στερεότυπες ενάρξεις περιληπτικού κειμένου: •  Σε πρόσφατο δημοσίευμα του Τύπου προβάλλεται... •  Στο απόσπασμα εκφράζεται η άποψη ότι...  •  Ο συγγραφέας διατυπώνει την άποψη ότι... •  Στο δοκιμιακό αυτό κείμενο ο συγγραφέας πραγματεύεται... •  Σύμφωνα με το άρθρο... •  Ο επιφυλλιδογράφος εκφράζει την άποψη να προσεγγίσει... •  Κατά το συγγραφέα η πρωτοφανής έξαρση... •  Ο  κειμενογράφος  διαπιστώνοντας  την  κρίση  που  διέρχεται  η  σύγχρονη  κοινωνία (...) επιχειρεί ... •  Η θέση του συγγραφέα είναι... •  Στο δημοσίευμα αυτό ο αρθρογράφος υπερασπίζεται την άποψη... •  Στο συγκεκριμένο απόσπασμα ο συγγραφέας διαπιστώνει, προσεγγίζει, φωτίζει , διερευνά... •  Ο δοκιμιογράφος του αποδεικτικού αυτού δοκιμίου επιχειρηματολογεί... •  Το πρόβλημα που απασχολεί το συγγραφέα... •  Ο συγγραφέας στο άρθρο του αναφέρεται στο επίμαχο ζήτημα... φορείς κοινωνικοποίησης)	•  Ο δημοσιογράφος στο άρθρο του καταγράφει τον προβληματισμό του αναφορικά... •  Ο  συγγραφέας  αναφερόμενος  στο  ρόλο  που  διαδραματίζει  (η τηλεόραση) αναγνωρίζει... •  Το άρθρο αυτό θίγει το πολυσυζητημένο (πολύκροτο θέμα)... •  Ο  δημοσιογράφος  με  αφορμή  (την  παράδοση  στις  αστυνομικές  αρχές  χρηματικού ποσού από νεαρό μετανάστη) διαπιστώνει ότι... •  Ο συντάκτης του παρόντος κειμένου τονίζει... •  Στο κείμενο αυτό υποστηρίζεται ότι... 4.ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΠΥΚΝΩΣΗΣ ΤΟΥ ΑΡΧΙΚΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ   παραλείπω όπου μπορώ τους ονοματικούς προσδιορισμούς (Ένας ξένος συγγραφέας = ένας συγγραφέας)   αποδίδω μονολεκτικά τις περιφράσεις (η αμοιβαία στήριξη της προσπάθεια του ενός από τον άλλο = αλληλοϋποστήριξη)   αντικαθιστώ τα υπώνυμα από το υπερώνυμα (οικογένεια, σχολείο, μέσα μαζικής ενημέρωσης, εκκλησία, κράτος =   Απαλείφω δευτερεύουσες πληροφορίες: π.χ. σήμερα τα παιδιά είναι πολύ διαφορετικά από άλλοτε λόγω της υπερπληροφόρησης σήμερα τα παιδιά διαφέρουν.   αντικαθιστώ μια σειρά προτάσεων από την ενέργεια που τις επιγράφει: π.χ. πολλοί αθλητές και αθλήτριες κάνουν αυστηρή δίαιτα, ξυπνούν νωρίς το πρωί και προπονούνται μέχρι αργά το βράδυ, κοιμούνται συγκεκριμένη = πολλοί αθλητές ακολουθούν αυστηρό πρόγραμμα
	επινοώ θεματική πρόταση με βάση τις λεπτομέρειες: π.χ. ο Έλληνας δεν αισθάνθηκε ποτέ ότι το κράτος είναι δική
5.Το περιεχόμενο της περίληψης Θετικά στοιχεία θεωρούνται:  1.  Η σύλληψη του νοηματικού κέντρου (του θέματος) του κειμένου. 2.  Η επιλογή των σημαντικών ιδεών πληροφοριών του κειμένου. 3.  Η πληρότητα κατανόησης του κειμένου.  6. Η γλώσσα και το ύφος της περίληψης (έκφραση) Θετικά στοιχεία θεωρούνται:  1.  Η χρήση του κατάλληλου ύφους για τη συγκεκριμένη μορφή κειμένου (πληροφοριακό ύφος). 2.  Η ικανότητα πύκνωσης του κειμένου με διάφορες τεχνικές  (γενίκευση, αναδιατύπωση κ.λ.π.) 3. Η ορθή χρήση της γλώσσας στο επίπεδο της ορθογραφίας, της στίξης, της σύνταξης και του λεξιλογίου. 4.  Η αντικειμενικότητα απέναντι στο συγγραφέα και τις απόψεις του.	του υπόθεση, όχι επειδή έχει τάσεις αναρχισμού αλλά επειδή οι κυβερνήσεις που του επιβλήθηκαν κατά καιρούς ήταν αποτέλεσμα ξένων επεμβάσεων με αυταρχική συμπεριφορά ο Έλληνας αποξενώθηκε από το κράτος επειδή ήταν ξενόφερτο και καταπιεστικό. αφαιρώ τις συμπληρωματικές προτάσεις: π.χ. ο ∆άσκαλος έχει να κάνει με ανώριμους ανθρώπους, δηλαδή με περιορισμένη ικανότητα ανθρώπους = ο δάσκαλος έχει να κάνει με ανώριμους. Αδυναμίες θεωρούνται: 1.  Η αδυναμία κατανόησης, η απόκλιση από το νοηματικό κέντρο του κειμένου. 2.  Η επιλογή δευτερευουσών ιδεών/ πληροφοριών σε βάρος των κύριων/σημαντικών. 3.  Η ατελής (μερική) κατανόηση του κειμένου. 4.  Η υπερβολική αφαίρεση. Αδυναμίες: 1.  Η υφολογική μίμηση (η μίμηση του ύφους του συγγραφέα). 2.Η στείρα μεταφορά λέξεων και φράσεων . Όταν χρησιμοποιούμε αυτούσιες φράσεις ή λέξεις του συγγραφέα είναι προτιμότερο να τις δίνουμε σε εισαγωγικά. 3.  Οι αποκλίσεις από τους κανόνες της Νεοελληνικής Γραμματικής και του Συντακτικού στην ορθογραφία, στη στίξη, στη σύνταξη και το λεξιλόγιο (επαναλήψεις, έλλειψη ακριβολογίας κ.λ.π.). 4.Η άσκηση άμεσης ή έμμεσης κριτικής - σχολιασμού στις ιδέες / πληροφορίες του κειμένου. 5. Οι υπεργενικεύσεις

7.ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΣΕ ΚΕΙΜΕΝΟ

"Αυτόµατοι µεταφραστές"

(Άρθρο του Θ. Σπίνουλα από τον εβδοµαδιαίο τύπο, ελαφρά διασκευασµένο.)

ΚΕΙΜΕΝΟ  Στην εποχή της τηλεόρασης η κινούμενη εικόνα και ο ήχος έχουν την πρώτη θέση στις επικοινωνιακές προτιμήσεις του κοινού. Πολλοί είχαν προβλέψει  τον  θάνατο  του  γραπτού  λόγου  και  εν  μέρει επιβεβαιώθηκαν,  μια  και  πολλές  από  τις  πληροφορίες  που παίρναμε μέσω του γραπτού λόγου πέρασαν πια στον ήχο και στην εικόνα. Έχει όμως  ο  καιρός  κάτι  γυρίσματα!  Κανένας  δεν  είχε  μπορέσει  να προβλέψει την άνθιση του Ίντερνετ, το οποίο βεβαίως  στηρίζεται στον γραπτό λόγο και μάλιστα προσβάσιμο με πολλαπλούς τρόπους.	ΠΛΑΓΙΟΤΙΤΛΟΙ
Το  καλό  με  τον  γραπτό   ηλεκτρονικό  λόγο  είναι  βέβαια  ότι προσφέρεται για κάθε είδους επεξεργασία. Για παράδειγμα, μπορούμε να  τυπώσουμε  ένα  κείμενο  και  να  το  διαβάσουμε  όποτε θέλουμε, μπορούμε όμως να πάρουμε ένα κομμάτι του και να το ενσωματώσουμε σε  ένα  δικό  μας  κείμενο.  Ακόμη,  μπορούμε  να  το  μεταφράσουμε  με έναν αυτόματο μεταφραστή.
Μην  πάει  το  μυαλό  σας  σε  κάποια  ειδική  συσκευή.  Οι  μοντέρνοι αυτόματοι  μεταφραστές  δεν  είναι  παρά  μεγάλα  προγράμματα  που «τρέχουν»  σε  υπολογιστές.  Τους  τροφοδοτούμε  με  ένα  κείμενο  σε  μια γλώσσα  και  μας  παράγουν  το  ίδιο  κείμενο  σε  μια  άλλη με  ικανή πιστότητα.  Χωρίς  να  ισχυριζόμαστε  ότι  οι  αυτόματοι  μεταφραστές σήμερα  είναι  επαρκείς,  εντούτοις  βρίσκονται  σε  τέτοιο  σημείο,  ώστε μπορούμε να ελπίζουμε ότι σε μια πενταετία θα είναι επαρκέστατοι για το μεγαλύτερο ποσοστό των συνηθισμένων κειμένων.
Βεβαίως,  λογοτεχνικά  κείμενα,  κείμενα  με  φαντασία  και  πολλές μεταφορές  και  παρομοιώσεις  θα  παραμένουν  δυσπρόσιτα  σε  κάθε μηχανική  ευφυϊα,  αλλά  αυτό  δεν  είναι  προς  θάνατο.  Ακόμη  σήμερα είναι λίγες οι γλώσσες που υποστηρίζονται και φυσικά  είναι αυτές που ομιλούνται  από  μεγάλο  αριθμό  ανθρώπων  και  ανήκουν  σε  χώρες  με μεγάλη οικονομική ανάπτυξη. Έτσι, η αγγλική, η γαλλική, η γερμανική, η  ιταλική  και  η  ισπανική  γνωρίζουν  μεγαλύτερη  πρόοδο  από  τα κινέζικα ή τα ελληνικά.
Και  γιατί  να  μη  γίνεται  μετάφραση  και  στον  προφορικό  λόγο;  Πολύ απλά,  η  απαιτούμενη  τεχνολογία  είναι  αρκετά  πιο  δύσκολη.  Η αναγνώριση  φωνής  έχει  ακόμη  αρκετά  χρόνια  μπροστά  της,  ιδιαίτερα σε  άλλες  γλώσσες  πλην  της  αγγλικής.  Επιπλέον,  μια  αυτόματη μετάφραση πρέπει να βασιστεί στα προγράμματα του γραπτού λόγου. Ο χρόνος λοιπόν που θα χρειαστεί μπορεί να είναι πολύ μεγαλύτερος, χωρίς να υπάρχουν αυτή τη στιγμή σαφείς προοπτικές.

Συνοχή:

Είναι η εκφραστική σύνδεση των νοημάτων, δηλαδή η κατάταξη των λεπτομερειών με τη χρήση κατάλληλων συνδετικών λέξεων ή φράσεων, παρακολούθηση του προβληματισμού του συγγραφέα.

Τρόποι που εξασφαλίζουν συνοχή στην παράγραφο:

·       Αντωνυμίες: Η χρήση αντωνυμιών ως συνδετικών αρμών νοημάτων αποτελεί έναν από τους πιο φυσικούς τρόπους σύνδεσης λεπτομερειών. Οι αντωνυμίες αναφέρονται σε προσδιοριζόμενα ουσιαστικά προηγούμενων προτάσεων ή περιόδων.

·       Μεταβατικές - διαρθρωτικές λέξεις ή φράσεις:

α) Λέξεις που δηλώνουν χρονική σχέση:	ταυτόχρονα, συγχρόνως, προηγουμένως,  ύστερα, έπειτα, στη συνέχεια, αμέσως,  τέλος, κατόπιν, εν τω μεταξύ, αργότερα,  τώρα, πριν, ενώ, καθώς, αφότου,  αρχικά, μετά από αυτό
β) Λέξεις ή φράσεις που δηλώνουν πρόθεση, ομοιότητα, αναλογία, συμπλήρωση:	επιπλέον, επίσης, ακόμα, επιπροσθέτως,  παράλληλα, εξάλλου,  εκτός απ΄ αυτό, συμπληρωματικά,  κοντά σ΄ αυτό, ας σημειωθεί ακόμη ότι,  δεν πρέπει να λησμονούμε ακόμη ότι,  θα αποτελούσε παράλειψη αν...
γ) Λέξεις ή φράσεις που δηλώνουν  αντίθεση - εναντίωση:	ωστόσο, αντίθετα, εντούτοις,  παρόλο που, αντίστροφα,  απεναντίας,  μολαταύτα,  άλλωστε, ακόμα και αν,  μολονότι, παρόλα αυτά,  σε αντίθεση μ΄ αυτό,  Δε συμβαίνει όμως το ίδιο…,  από την άλλη πλευρά…
δ) Λέξεις ή φράσεις που εισάγουν επεξήγηση: ε) Λέξεις ή φράσεις που δηλώνουν συμπέρασμα ή σχέση αιτίου - αποτελέσματος:	με άλλα λόγια, ειδικότερα, αυτό σημαίνει ότι,  δηλαδή, συγκεκριμένα, σαφέστερα,  μια διευκρίνιση στο σημείο αυτό είναι  απαραίτητη,  για να γίνει πιο σαφές, ακριβέστερα... επομένως, συνεπώς, συμπερασματικά,  άρα, επιλογικά, κατά συνέπεια,  όπως προκύπτει, ανακεφαλαιώνοντας  γι΄ αυτό το λόγο, αυτό οφείλεται σε,  αυτό έχει ως αποτέλεσμα, για τους παραπάνω λόγους ...
στ) Λέξεις ή φράσεις που δηλώνουν τοπική σειρά ή σχέση: η) Λέξεις ή φράσεις που δηλώνουν έμφαση ή βεβαιότητα:	εδώ, εκεί, κοντά, μακριά, στο σημείο αυτό,  μέσα, έξω ... πράγματι, ιδιαίτερα, ξεχωριστά, αξίζει να τονιστεί, ιδιαίτερα σημαντικό θεωρείται, εκείνο που προέχει, είναι αξιοπρόσεκτο ότι, προπάντων, ειδικά, περισσότερο, το κυριότερο όμως είναι, αναντίρρητα, είναι σαφές, είναι γεγονός, οπωσδήποτε, βέβαια, φυσικά ...

 Συμπληρωματικά όταν θέλουμε:

Να αποδείξουμε τις αιτίες – παράγοντες σε μια παράγραφο, μπορούμε ενδεικτικά να χρησιμοποιήσουμε τους παρακάτω τρόπους :

• Στη διαμόρφωση (του αρνητικού αυτού παράγοντα/  φαινομένου) σημαντικότατο ρόλο διαδραματίζει ...

• Τα βαθύτερα αίτια (της κοινωνικής αυτής μάστιγας) πρέπει να αναζητηθούν...

• Το φαινόμενο αυτό συνδέεται άμεσα...

• Αυτό που κυρίως ευθύνεται για την έξαρση...

• Το πρόβλημα αυτό ανάγεται σε πολλά και σύνθετα αίτια...

• Θα άξιζε όμως ν’ αναρωτηθεί κανείς σε ποιους λόγους οφείλεται...

Προσθήκη:	ακόμη, επίσης, επιπλέον, πρόσθετα, επιπρόσθετα,  εκτός από αυτό, περαιτέρω
Αιτιολόγηση:	γιατί, επειδή, διότι, αφού, μια που, καθώς, εξαιτίας,  σημαντικός λόγος είναι, το φαινόμενο οφείλεται
Αποτέλεσμα - συμπέρασμα	ώστε, λοιπόν, άρα, επομένως, έτσι (που), τελικά, συνεπώς, οπότε,  συνάγεται το συμπέρασμα, ανακεφαλαιώνοντας, συνοψίζοντας,  επιλογικά, συμπερασματικά, συνεπώς,  έχει ως αποτέλεσμα – απόρροια – απότοκο - επακόλουθο – αντίκτυπο
Αντίθεση – εναντίωση	αλλά, όμως, ωστόσο, ενώ, από την άλλη πλευρά, αντίθετα,  παρά, μολαταύτα, αν και, μόνο που, εντούτοις,  παρ’ όλα αυτά, ακόμη κι αν, και όμως, μολονότι, παρόλο που,  από τη μια … από την άλλη, απεναντίας, εξάλλου,  στον αντίποδα βρίσκεται…, πέρα από αυτά όμως,  δε συμβαίνει όμως το ίδιο, παρά το ότι, διαφορετικά,  ειδάλλως, αλλιώς, αντίστροφα, διαμετρικά αντίθετο είναι
Γενίκευση:	γενικά, τις περισσότερες φορές, ευρύτερα,  σε γενικές γραμμές, γενικεύοντας θα λέγαμε ότι
Παράδειγμα	λόγου χάρη, για παράδειγμα, όπως για παράδειγμα
Διασαφήνιση – επεξήγηση:	δηλαδή, αυτό σημαίνει ότι…, ειδικότερα, με άλλα λόγια,  (πιο) συγκεκριμένα, υπ’ αυτή την έννοια, για να γίνουμε πιο σαφείς
Έμφαση:	το σημαντικότερο απ’ όλα…, το κυριότερο…,  αξίζει να σημειωθεί πως…, εκείνο που προέχει…,  πρέπει να τονιστεί ότι…, αξιοπρόσεχτο είναι πως…,  ιδιαίτερα σημαντικό είναι πως…
Επιβεβαίωση – συμφωνία – αποδοχή:	ασφαλώς, βεβαίως, σίγουρα, πράγματι, αναμφίβολα,  αναμφισβήτητα, δε χωρεί αμφιβολία (αμφισβήτηση) ότι
Ομοιότητα – αναλογία:	όπως, σαν, ομοίως, ανάλογα, το ίδιο ισχύει και για…,  κάτι ανάλογο συμβαίνει και με…, μοιάζει με…,  παρουσιάζει κοινά στοιχεία…, αυτό θυμίζει
Όρος – προϋπόθεση:	αν, εκτός αν, εφόσον, με τον όρο, με την προϋπόθεση,  σε περίπτωση που αποτελεί βασική προϋπόθεση για…, ίσως, πιθανώς, ενδεχομένως
Σύγκριση:	παρά, απ’ όσο, απ’ ό,τι, συγκριτικά, σε σχέση με …, σε αντιδιαστολή
Σκοπός:	για να, έχει ως σκοπό/στόχο/επιδίωξη, προκειμένου να… κ.α
Διαίρεση-ταξινόμηση:	πρώτον, δεύτερον… αφενός…αφετέρου, απ’ τη μια…απ’ την άλλη
Διάζευξη:	ή, είτε…είτε
Πιθανότητα:	ενδεχομένως, πιθανώς, ίσως
Χρόνος – χρονική σχέση:	όταν, αφού, καθώς, όποτε, μόλις, έως ότου, πριν, πριν από, κάθε φορά που, αρχικά, στη συνέχεια, πρώτα, ύστερα, μετά από λίγο, αφότου, προτού, ώσπου, ωσότου,  όσο που,
Τόπος:	εδώ, εκεί, πιο κάτω

ΘΕΜΑΤΑ ΕΚΘΕΣΗΣ

ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

ΑΝΘΡΩΠΟΣ & ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΣΗΜΕΡΑ

φυσικό  περιβάλλον: Το  φυσικό  περιβάλλον  περιλαμβάνει  όλους  τους ζωντανούς και μη ζωντανούς οργανισμούς που βρίσκονται με φυσικό τρόπο στη  Γη.  Υπό  αυτή  την  άποψη,  το  περιβάλλον  δεν  είναι  το  αποτέλεσμα  των ανθρώπινων  δραστηριοτήτων  και   διαφοροποιείται  από  το  "δομημένο

περιβάλλον" .

•  ρύπανση: η παρουσία στην ατμόσφαιρα αερίων, κόκκων στερεών ουσιών και άλλων  από  τη  βιομηχανική  δραστηριότητα,  την  κίνηση  των  αυτοκινήτων  ή άλλες  ενέργειες,  σε  ποσότητες  τέτοιες  που  γίνονται  βλαπτικές  για  τον άνθρωπο  και  γενικά  για  το  περιβάλλον.  Με  άλλα  λόγια,  ως  ρύπανση  του περιβάλλοντος νοείται η εισαγωγή ή η διασπορά στο περιβάλλον ουσιών ή ενέργειας  σε  ποσότητες  τέτοιες  που  είναι  αδύνατο  να  αφομοιωθούν  ή εξουδετερωθούν.

•  μόλυνση: η αλλοίωση της σύστασης του φυσικού περιβάλλοντος από ξένες ουσίες (κατάλοιπα εργοστασίων, απορρίμματα και άλλα).

•  ηχορύπανση: μορφή ρύπανσης του περιβάλλοντος που χαρακτηρίζεται από την ύπαρξη πολλών και δυνατών θορύβων

•  οικολογία:   αποτελεί  κλάδο  των  Φυσικών  Επιστημών.  Είναι  η  μελέτη  του μεγέθους και της διάδοσης των πληθυσμών των ζώντων οργανισμών, καθώς και  του  τρόπου  με  τον  οποίο  οι  ιδιότητες  αυτές  επηρεάζονται  από  την

αλληλεπίδραση  μεταξύ  των  οργανισμών  και  του  περιβάλλοντός  τους.  Ο  όρος  δημιουργήθηκε  στα  1866  από  το Γερμανό βιολόγο Ernst Haeckel, από τις ελληνικές λέξεις  οίκος και  λόγος και σημαίνει κυριολεκτικά "μελέτη του φυσικού οίκου".

Η ιστορική σχέση του ανθρώπου με τη φύση

1.  Συλλεκτικό στάδιο: άμεση εξάρτηση ανθρώπου από το φυσικό περιβάλλον .

2.  Νεολιθική περίοδος (γεωργική επανάσταση): μερική ανεξαρτητοποίηση με τη χρήση εργαλείων ως μέσων παραγωγής.

3.  Ιστορική  φάση:  πρώτες  επιστημονικές  ανακαλύψεις,  πρώτη  προσπάθεια ελέγχου της φύσης.

4. 18ος αιώνας (βιομηχανική επανάσταση - τεχνολογική εξέλιξη): ο άνθρωπος ελέγχει, αλλά και καταστρέφει το φυσικό περιβάλλον.

  Η «προσφορά» της φύσης

•  Αποτελεί  το  «σπίτι»  του  ανθρώπου,  τον  χώρο  για  να  υπάρξει,  να  επιβιώσει και να αναπτύξει όλες τις δραστηριότητές του .

•  Συνιστά  τη  βασική  πηγή  επιβίωσης  για  τον  άνθρωπο,  εφόσον  από  αυτήν αντλεί την τροφή του και τις πρώτες ύλες για όλα τα αγαθά του.

•  Προσφέρει σωματική υγεία, ευεξία, χαλάρωση και ψυχική αγαλλίαση •  Ενεργοποιεί  την  έμπνευση  για  επινοήσεις,  εφευρέσεις  και  επιστημονική έρευνα.

•  Ευαισθητοποιεί την καλλιτεχνική φαντασία και δημιουργία.

Δείγματα καταστροφής του φυσικού περιβάλλοντος

ΕΔΑΦΟΣ	ΥΔΑΤΙΝΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ	ΑΤΜΟΣΦΑΙΡΑ
αστικά απορρίμματα	αστικά και βιομηχανικά λύματα	βιομηχανικοί                καυστήρες
βιομηχανικά λύματα	διαρροές καυσίμων   απόρριψη αστικών και βιομηχανικών λυμάτων   ταφή ραδιενεργών κατάλοιπων	κεντρική θέρμανση πολυκατοικιών
τοξικά και ραδιενεργά απόβλητα		κυκλοφορία    οχημάτων
εκτροπές ποταμών
αποξηράνσεις λιμνών
εκδασώσεις

ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗΣ

ΣΤΟ ΦΥΣΗ	ΣΤΟΝ ΑΝΘΡΩΠΟ
εξαφάνιση ειδών χλωρίδας και πανίδας	αναπνευστικές παθήσεις
μόλυνση ατμόσφαιρας	δερματικές ασθένειες
τρύπα όζοντος	απουσία χώρων     χαλάρωσης-ηρεμίας
λιώσιμο πάγων
αλλαγή κλίματος
φαινόμενο θερμοκηπίου
μείωση φυσικών πόρων

Παράγοντες που συντελούν στην οικολογική καταστροφή:

       Υπερπληθυσμός:  Η  πρόοδος  της  ιατρικής,  η  βελτίωση  της  υγειονομικής περίθαλψης,  η  καλύτερη  διατροφή,  οι  καλύτερες  συνθήκες  ζωής  είχαν  ως αποτέλεσμα  τη  μείωση  της  παιδικής  θνησιμότητας,  τη   θεραπεία  πολλών ασθενειών.  Ως   αποτέλεσμα,  ο  πληθυσμός  του  πλανήτη  πολλαπλασιάζεται με ταχύτατους ρυθμούς (ενδεικτικά: έτος  1-1649=500εκ., 1650-1850=1δις, 1850-1930=2δις,  1930-1975=4δις,  1976-2004=6δις).  Αυτό  επιφέρει  πολλαπλασιασμό των αναγκών και κατά συνέπεια, ταχύτερη «αφαίμαξη» των φυσικών πόρων.

       Βιομηχανική  επανάσταση:  Η  δραματική  αύξηση  των  ρυθμών  παραγωγής οδήγησε  σε  υπερεκμετάλλευση  των  πλουτοπαραγωγικών  πηγών,  ρύπανση και παραγωγή προϊόντων ενεργοβόρων.

       Καταναλωτισμός:  Το  σύγχρονο  μοντέλο  ζωής  ευνοεί  τη  μαζική κατανάλωση,  κατά  προέκταση  οδηγεί  σε  μαζική  παραγωγή,  γεγονός  που συντελεί στην εξάντληση των φυσικών πόρων.

       Ανταγωνισμοί  των κρατών: Οι οικονομικοί και στρατιωτικοί ανταγωνισμοί για  την  επικράτηση  σε  παγκόσμιο  επίπεδο  κατηύθυναν  την  πολιτική  των

κρατών  σε  μια  παραγωγή  δίχως  σεβασμό  στο  φυσικό  περιβάλλον.  Στο  ίδιο πνεύμα  εδράζεται  και  η  προσπάθεια  των  μικρών  κρατών  να  προσελκύσουν επενδύσεις.  Για  αυτό  το  λόγο,  προσφέρουν  συνθήκες  παραγωγής  που

μειώνουν  το  κόστος,  αλλά   δε  δείχνουν  κανένα  σεβασμό  στο φυσικό περιβάλλον.

       Αστικοποίηση:  Η  απότομη  και  απροσχεδίαστη  επέκταση  του  αστικού  και τεχνητού τοπίου εις βάρος του φυσικού, καθώς και η αύξηση των επιπέδων μόλυνσης και ρύπανσης, μετέτρεψε τις πόλεις σε «άξενα» περιβάλλοντα και μείωσε τις φυσικές εκτάσεις στο σύνολο του πλανήτη.

       Ατομικισμός: Η αποξένωση και η ανωνυμία στις μαζικές, αστικές κοινωνίες προκαλεί αδιαφορία για κοινωνικά αγαθά, όπως η φύση, καθώς κυριαρχεί η αλαζονική  αντίληψη  ότι  η  φύση  υπάρχει  για  να  εξυπηρετεί  τις  ανθρώπινες ανάγκες.

 Τρόποι αντιμετώπισης του οικολογικού αδιεξόδου

       Ενημέρωση  και  ευαισθητοποίηση  του  πολίτη 

       εισαγωγή  της  περιβαλλοντολογίας  στα  σχολεία,  σεμινάρια  για  όλες  τις κατηγορίες εργαζομένων

       Αυστηρά νομοθετικά μέτρα για την προστασία του περιβάλλοντος και πιστή εφαρμογή  τους  (ανακύκλωση  απορριμμάτων,  απομάκρυνση  βιομηχανιών από  κατοικημένες  περιοχές,  υποχρεωτική  χρήση  φίλτρων,  μέτρα  για προστασία  των  θαλασσών,  ποταμών,  λιμνών,  ρύθμιση  του  κυκλοφοριακού προβλήματος των πόλεων)

       Αποκατάσταση  ζημιών  που  προκάλεσε  ο  άνθρωπος  στο  περιβάλλον (αναδασώσεις, επέκταση χαρακτηρισμών νέων περιοχών ως βιοτόπων)

       Διεθνής  οικολογική  συνεργασία  (διεθνής  νομοθεσία,  διεθνείς  οργανισμοί,αφοπλισμός)

       Δράση οικολογικού κινήματος:

 (α)  διαφώτιση  του  κοινού ,(επισήμανση  των  κινδύνων  με

διαφωτιστικές  εκστρατείες,  προβολή  από  τα  Μ.Μ.Ε όλων των διαστάσεων του προβλήματος

 (β)  δυναμικές  εκδηλώσεις  (διαδηλώσεις,  πίεση  σε  φορείς  εξουσίας,συμμετοχή σε παγκόσμια κινήματα)

       Αλλαγή  του  σύγχρονου  τρόπου  ζωής 

         Χρήση  ήπιων  μορφών  ενέργειας  (  αιολική,  ηλιακή  και  άλλες) 

       επεξεργασία λυμάτων και αποβλήτων

       επέκταση των πρακτικών ανακύκλωσης 

  

 ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ

Αθλητισμός: η καταβολή προσπάθειας από τον άνθρωπο, ο αγώνας στο πλαίσιο της  ευγενούς  άμιλλας  με  στόχο  τη  σωματική  άσκηση,  την  ψυχοπνευματική καλλιέργεια  και  τη  δημιουργική  συνύπαρξη,  συμφιλίωση  ατόμων,  ομάδων,λαών.

Άμιλλα:  η  τάση,  ο  αγώνας,  για  υπερτέρηση,  η  συνεχής  πάλη  για  απόκτηση πρωτείων και κατάκτηση της επιτυχίας. Εκπορεύεται από την έμφυτη τάση του ανθρώπου για επικράτηση και επιβολή και καλλιεργείται στην κοινωνική ζωή.

Ευγενής άμιλλα: Η άμιλλα που έχει ως υπόβαθρο αγνές προθέσεις, τη χαρά του συναγωνισμού, την επιδίωξη της υπεροχής με θεμικούς και τίμιους τρόπους.

Πρόκειται για άμιλλα που δεν ξεφεύγει από τα όρια της ευπρέπειας και του «ευ αγωνίζεσθαι».

Αθέμιτη άμιλλα: οδηγείται από ιδιοτελή κίνητρα όπως η πλεονεξία, ο φθόνος, η ματαιοδοξία και χρησιμοποιεί άνομα και ανήθικα μέσα για να επικρατήσει.

Κλασικό Αθλητικό Ιδεώδες

Το κλασικό αθλητικό ιδεώδες θεμελιώνεται στην:

•     αρχή της δημοκρατικότητας, της ισοτιμίας, της ηθικής 
•   άμιλλα, την κοινωνική συνεργατικότητα, τη συντροφικότητα
•    αξία πρωτίστως της συμμετοχής
•      επιδίωξη της νίκης με θεμιτό τρόπο
•  ηθική επιβράβευση
•  καλλιέργεια φιλάθλου πνεύματος και όχι οπαδισμού και βίας
•  καλλιέργεια της πανανθρώπινης συναδέλφωσης και την επικράτηση της παγκόσμιας ειρήνης

Μορφές αθλητισμού

•  ατομικός ή ομαδικός

•  κλασικός (αγωνίσματα στίβου) ή μοντέρνος

Η προσφορά του αθλητικού

α) στο άτομο

•  σωματική αναζωογόνηση, ευεξία, υγεία

•  ψυχική  ωρίμανση  (ο  αγώνας  ενθαρρύνει  την  υπομονή,  την  καρτερικότητα,

την επιμονή την αγωνιστικότητα, την πρωτοβουλία, την στοχοθεσία)

•  ανάπτυξη ψυχικών δυνάμεων (ζωντάνια, αγωνιστικότητα, θάρρος)

•  προβληματισμός, κρίση, αντιληπτικότητα, σύνεση

•  αίσθημα  συλλογικότητας,  αξία  συνεργασία,  πειθαρχία  σε  κανόνες,αυτοσυγκράτηση

•  εθισμός στην τίμια διεκδίκηση της νίκης,  την ευγενή άμιλλα,  την τιμιότητα,τη δικαιοσύνη

•  ηθικές αξίες και πανανθρώπινα ιδανικά

β) στην κοινωνία

•  διαμορφώνει κοινωνική συνείδηση

•  εθίζει στο σεβασμό των κανόνων

•  ενισχύει  την  ανάπτυξη  κοινωνικών  σχέσεων  σε  διεθνές  επίπεδο,  ευνοεί  τη συναδέλφωση των λαών, την αρμονική συμβίωση τον αλληλοσεβασμό

•  αποτελεί έναυσμα για τη δημιουργική αξιοποίηση του ελεύθερου χρόνου.

 Φαινόμενα εκφυλισμού του αθλητισμού

•  στυγνός επαγγελματισμός

•  εμπορευματοποίηση (διαφημίσεις, χορηγίες, ακριβά εισιτήρια)

•  πρωταθλητισμός (οξύνει τον ανταγωνισμό και ωθεί τους αθλητές στην χρήση αθέμιτων τρόπων κατάκτησης της νίκης)

•  παραγωγή  αθλητικών  ειδώλων αμφιβόλου ποιότητας

•  οπαδισμός,  φανατισμός,  μαζοποίηση  και  αποπροσανατολισμός  των φιλάθλων

•  εκδηλώσεις βίας και χουλιγκανισμού

•  το τοπικιστικό πνεύμα που εκφράζεται στον αθλητισμό διχάζει τους πολίτες

μιας χώρας

---

Ποιοι μπορούν να συμβάλουν στην εξυγίανση του αθλητισμού

•  το  άτομο:  επανιεράρχηση  των  αξιών  του  σύγχρονου  πολιτισμού  ώστε  να απορρίψουμε  το  πνεύμα  κερδοσκοπίας  και  να  εξυγιάνουμε  τον  αθλητισμό από  οικονομικά  συμφέροντα,  πολιτικές  σκοπιμότητες,  κερδοσκοπικές συναλλαγές.

•  η Παιδεία: παροχή ηθικής και ανθρωπιστικής παιδείας που μπορεί να μάθει στους νέους να πιστεύουν σε υψηλές αξίες και ιδεώδη, να είναι δημιουργικοί

να προάγουν την αξιοπρέπεια, το σεβασμό, το ήθος

•  τα Μ.Μ.Ε δεν πρέπει να δραματοποιούν πράξεις βίας αλλά με αντικειμενικότητα να επιδοκιμάζουν αθλητές με ήθος και να καταδικάζουν αντιαθλητικές συμπεριφορές

•  οι φορείς του αθλητισμούαθλητές και παράγοντες: να αποβάλουν το στυγνό επαγγελματισμό και να αγωνίζονται υπεύθυνα και έντιμα

•  η  πολιτεία: να  θεσπίσει  και  να  εφαρμόσει  νόμους  και  αυστηρές  ποινές  σε όσους προκαλούν φαινόμενα βίας και χουλιγκανισμού και σε όσους κάνουν

χρήση αναβολικών, η υλικοτεχνική υποδομή, τα στάδια, τα αθλητικά κέντρα θα  προωθήσουν  το  μαζικό  αθλητισμό  και  θα  ενισχύσουν  τη  βίωση  των

αθλητικών αξιών.

ΟΛΥΜΠΙΣΜΟΣ

Ο Ολυμπισμός ως Ιδέα έχει τις ρίζες της στην Αρχαιότητα και στο πνεύμα των Αρχαίων Ολυμπιακών Αγώνων το οποίο περιείχε το θρησκευτικό στοιχείο, το κάλλος, την ευγένεια, την λιτότητα, την αγνότητα, την εκεχειρία, την αγωνιστικότητα, και γενικά το πνευματικό ήθος και την ιερότητα για την ανθρώπινη ζωή.

Η έννοια του Ολυμπισμού αναβιώνει τον προηγούμενο αιώνα (1908) από τον Γάλλο Αριστοκράτη Πιέρ Ντε Κουμπερτέν, ιδρυτή του σύγχρονου Ολυμπιακού κινήματος. Με το πέρασμα, όμως, του χρόνου η έννοια του Ολυμπισμού εξελίσσεται και προσαρμόζεται σε σχέση με τα χαρακτηριστικά των σύγχρονων Ολυμπιακών Αγώνων. Το θρησκευτικό πνεύμα αντικαταστάθηκε με ορισμένα θρησκευτικά τελετουργικά που απλώς θυμίζουν τις ρίζες των αγώνων στο παρελθόν, και περιέλαβε τις έννοιες της ισότητας, του σεβασμού, της συμμετοχής, της παγκοσμιότητας, του γιγαντισμού και του επαγγελματισμού.

Οι Αξίες του Ολυμπισμού κινούνται γύρω από δύο βασικούς άξονες: 

Το «Ευ  Αγωνίζεσθαι » και την «Ευγενή Άμιλλα ». 

Στον πρώτο άξονα εντοπίζονται οι 

αξίες της εντιμότητας, του σεβασμού των κανόνων διεξαγωγής των αγώνων, της ισότητας, της δικαιοσύνης, του σεβασμού των συναθλητών και της ισοτιμίας. 

Στο δεύτερο άξονα περιέχονται οι αξίες της αριστείας, του ευγενικού  συναγωνισμού ανάμεσα σε άτομα και λαούς, της τάσης για διάκριση και υπεροχή μακριά από κάθε αντιπαλότητα.

Στην δεύτερη (2η) θεμελιώδη αρχή του Ολυμπιακού καταστατικού χάρτη διαβάζουμε: «Ο Ολυμπισμός είναι φιλοσοφία ζωής που προωθεί και συνδυάζει σε αρμονικό σύνολο τις αρετές του σώματος και της ψυχής. Συνδέοντας τον αθλητισμό με τον πολιτισμό και την παιδεία, ο Ολυμπισμός προσπαθεί να δημιουργήσει ένα τρόπο ζωής που στηρίζεται στη χαρά της προσπάθειας, την εκπαιδευτική αξία του καλού παραδείγματος και το σεβασμό για οικουμενικές 

αξίες »

Αλλά και στη τρίτη (3η) θεμελιώδη αρχή αναφέρεται: 

« Ο σκοπός του Ολυμπισμού είναι να θέσει παντού τον Αθλητισμό στην υπηρεσία της αρμονικής ανάπτυξης του ανθρώπου, ενθαρρύνοντας την δημιουργία μιας ειρηνικής κοινωνίας, η οποία ενδιαφέρεται για την διατήρηση της ανθρώπινης αξιοπρέπειας»

ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗ

ΠΡΟΣΦΥΓΙΚΟ

ΘΑΛΑΣΣΑ-ΤΑΙΝΙΑ ΤΗΣ ΥΠΑΤΗΣ ΑΡΜΟΣΤΕΙΑΣ ΤΟΥ Ο.Η.Ε.

ΥΠΑΤΗ ΑΡΜΟΣΤΕΙΑ Ο.Η.Ε

ΥΠΑΤΗ ΑΡΜΟΣΤΕΙΑ ΤΟΥ Ο.Η.Ε.ΕΠΙΣΗΜΗ ΣΕΛΙΔΑ

ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΩΣΗ

ΚΡΑΤΗ-ΜΕΛΗ Ε.Ε.

Η ευρωπαϊκή ιδέα, προτού συγκεκριμενοποιηθεί σε ένα πραγματικό πολιτικό σχέδιο παρέμεινε περιορισμένη στον κύκλο των φιλοσόφων και των οραματιστών. 

Η προοπτική των Ηνωμένων Πολιτειών της Ευρώπης, κατά τη διατύπωση του Βίκτορα Ουγκώ, αντιστοιχούσε σε ένα ανθρωπιστικό και ειρηνιστικό ιδανικό το οποίο διέψευσαν βίαια οι τραγικές συγκρούσεις που σύντριψαν την ήπειρο στη διάρκεια του πρώτου ημίσεως του 20ου αιώνα. 

Altiero Spinelli, Ζαν ΜΟΝΝΕ, R. Schuman είναι μερικοί από τους βασικούς εμπνευστές σχεδίων υλοποίησης της ευρωπαικής ιδέας. Βασική θέση όλων ήταν ότι, παράλληλα με τις εθνικές και περιφερειακές εξουσίες, πρέπει να υπάρχει μία ευρωπαϊκή εξουσία η οποία θα στηρίζεται σε δημοκρατικά και ανεξάρτητα όργανα, ικανά να διαχειρίζονται τους τομείς για τους οποίους η κοινή δράση αποδεικνύεται αποτελεσματικότερη οπό τη μεμονωμένη δράση των κρατών. Κι οι τομείς αυτοί είναι; η εσωτερική αγορά, το νόμισμα, η οικονομική και κοινωνική συνοχή, η πολιτική της απασχόλησης, η προστασία του περιβάλλοντος, η εξωτερική πολιτική και η πολιτική της άμυνας, η δημιουργία ενός χώρου ελευθερίας και ασφάλειας.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση, είναι το αποτέλεσμα προσπαθειών που άρχισαν το 1950 από τους σκαπανείς της κοινοτικής Ευρώπης. 

-  1951  Συνθήκη των Παρισίων για την ίδρυση της ΕΚΑΧ (Ευρωπαϊκή Κοινότητα Άνθρακα και Χάλυβα) 

-  1957  Συνθήκες της Ρώμης για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής Κοινότητας (ΕΟΚ) και της Ευρωπαϊκής Κοινότητας Ατομικής Ενέργειας (ΕΥΡΑΤΟΜ). Από το 1957, αφού το σχέδιο για την ίδρυση ευρωπαϊκού στρατού αντιμετώπισε το 1954 την άρνηση κύρωσης από την Εθνική Συνέλευση της Γαλλίας, οι έξι ιδρύτριες χώρες αποφάσισαν να οικοδομήσουν μια Οικονομική Κοινότητα πάνω στη βάση της ελεύθερης κυκλοφορίας των εμπορευμάτων, των υπηρεσιών και των εργαζομένων. Οι επιτυχίες των Έξι πείθουν το Ηνωμένο Βασίλειο, τη Δανία και την Ιρλανδία να προσχωρήσουν κατόπιν επίπονων διαπραγματεύσεων στις οποίες η Γαλλία του Στρατηγοϋ Ντε Γκωλ προέβαλε δύο,φορές, το 1961 και το 1967, το δικαίωμα αρνησικυρίας. 

-  1968 Οι δασμοί επί των βιομηχανικών προϊόντων καταργούνται και οι κοινές πολιτικές ιδίως η αγροτική και η εμπορική τίθενται σε ισχύ κατά την ίδια δεκαετία.

-  1979, θέσπιση του Ευρωπαϊκού Νομισματικού Συστήματος συνέβαλε στη σταθεροποίηση των συναλλαγματικών ισοτιμιών. -  1981 και 1986, οι προσχωρήσεις της Ελλάδας της Ισπανίας και της Πορτογαλίας ενδυναμώνουν τη νότια πτέρυγα της Κοινότητας καθιστώντας περισσότερο επιτακτική την εφαρμογή διαρθρωτικών προγραμμάτων που αποσκοπούν στο να μειώσουν τις ανισότητες όσον αφορά την οικονομική ανάπτυξη μεταξύ των Δώδεκα. 

-  1980  "ευρωαπαισιοδοξία" ενέσκηψε ενισχυμένη  τόσο από τις επιπτώσεις της διεθνούς οικονομικής κρίσης όσο και από τις επίπονες εσωτερικές συνομιλίες σχετικά με την κατανομή των δημοσιονομικών βαρών.

-  1985  νέες ελπίδες ανάκαμψης του ευρωπαϊκού δυναμικού. Βάσει ενός Λευκού Βιβλίου, που υπέβαλε η Επιτροπή υπό την προεδρία του Ζακ Ντελορ η Κοινότητα αποφασίζει να ολοκληρώσει την οικοδόμηση της μεγάλης εσωτερικής αγοράς μέχρι την 1η Ιανουαρίου 1993. 

Η πτώση του τείχους του Βερολίνου, ακολουθούμενη από τη γερμανική ενοποίηση στις 3 Οκτωβρίου 1990, και ο εκδημοκρατισμός των χωρών της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης που ελευθερώθηκαν από την κηδεμονία της Σοβιετικής Ένωσης η οποία αυτοδιαλύθηκε τον Δεκέμβριο του 1991, μεταμορφώνουν ουσιαστικά την πολιτική δομή της ηπείρου. 

-  1991 Μάαστριχτ. Τα κράτη μέλη ξεκίνησαν μια διαδικασία εμβάθυνσης της Ένωσης Η νέα συνθήκη για την ευρωπαϊκή Ενωση, που άρχισε να ισχύει την  1η   Νοεμβρίου  1993  αναθέτει  στα  κράτη - μέλη  ένα  φιλόδοξο πρόγραμμα:  νομισματική  Ένωση  μέχρι  το  1999,  νέες  κοινές  πολιτικές, ευρωπαϊκή  ιθαγένεια,  κοινή   εξωτερική  πολιτική  και  πολιτική  ασφαλείας,και εσωτερική ασφάλεια. 

-  1997 'Άμστερνταμ μια νέα Συνθήκη που αναπροσαρμόζει και ενισχύει τις πολιτικές και τα μέσα της Ένωσης, κυρίως στους τομείς της συνεργασίας των δικαστικών αρχών, της ελεύθερης διακίνησης των προσώπων, της εξωτερικής πολιτικής και της πολιτικής της δημόσιας υγείας. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, άμεση δημοκρατική έκφραση της Ένωσης, αναλαμβάνει νέες αρμοδιότητες που θεμελιώνουν το ρόλο του ως συν-νομοθετικό όργανο.

Η Ευρωπαϊκή "ένωση βυθίζεται στις αρχές του κράτους δικαίου και της δημοκρατίας. Δεν είναι νέο κράτος που αντικαθιστά υφιστάμενα κράτη ούτε μπορεί να συγκριθεί με άλλους διεθνείς οργανισμούς. Τα κράτη μέλη της παραχωθούν κυριαρχία σε κοινά όργανα τα οποία αντιπροσωπεύουν τα συμφέροντα της Ένωσης ως συνόλου σε θέματα κοινού ενδιαφέροντος. Όλες οι αποφάσεις και διαδικασίες απορρέουν από τις βασικές συνθήκες που έχουν κυρωθεί από τα κράτη μέλη,Κύριοι στόχοι τη Ένωσης είναι οι εξής:

•  Καθιέρωση-ευρωπαϊκής ιθαγένειας(Θεμελιώδη δικαιώματα, ελεύθερη κυκλοφορία, αστικά και πολιτικά δικαιώματα) Δημιουργία χώρου ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης (Συνεργασία στον τομέα της Δικαιοσύνης και των Εσωτερικών Υποθέσεων)

•  Προώθηση της οικονομικής και κοινωνικής προόδου (Ενιαία αγορά, ευρώ, το κοινό νόμισμα),δημιουργία απασχόλησης, περιφερειακή ανάπτυξη, προστασία του περιβάλλοντος)

•  Εδραίωση του ρόλου της Ευρώπης στον κόσμο (Κοινή εξωτερική πολιτική και ασφάλεια).

Με βάση την αρχή του κράτους δικαίου, η Λειτουργία της ΕΕ εξασφαλίζεται από πέντε θεσμικά όργανα, το καθένα από τα οποίο διαδραματίζει συγκεκριμένο ρόλο:

Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο (εκλέγεται από τους λαούς των κρατών μελών) 

Συμβούλιο της Ένωσης (αποτελείται από τις κυβερνήσεις των κρατών μελών) 

Ευρωπαϊκή Επιτροπή (κινητήρια δύναμη και εκτελεστικό όργανο)

Δικαστήριο 

Ελεγκτικό Συνέδριο (χρηστή και θεμιτή διαχείριση του προϋπολογισμού της ΕΕ).

Πέντε περαιτέρω όργανα αποτελούν αναπόσπαστο μέρος του θεσμικού συστήματος:

-   Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή (εκφράζει τις γνώμες της οργανωμένης κοινωνίας των πολιτών για οικονομικά και κοινωνικά θέματα)

-  Επιτροπή των Περιφερειών (εκφράζει τις γνώμες των περιφερειακών και τοπικών αρχών για την περιφερειακή πολιτική, το περιβάλλον και την εκπαίδευση)

-  Ευρωπαίος Διαμεσολαβητής (ασχολείται με τις καταγγελίες πολιτών για περιπτώσεις κακοδιοίκησης από θεσμικό όργανο ή υπηρεσία της ΕΕ)

-    Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (συμβάλλει στην επίτευξη των στόχων της ΕΕ με τη χρηματοδότηση μακροπρόθεσμων δημόσιων και ιδιωτικών επενδύσεων)

Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (αρμόδια για τη νομισματική πολιτική και τις πράξεις συναλλαγματικής ισοτιμίας).

Πλεονεκτήματα για τη χώρα μας

* Στον οικονομικό τομέα:

— Διαθέτουμε τα προϊόντα μας σε ευρύτερη αγορά.

— Οικονομική ανάπτυξη της χώρας μας τόσο με την ανάπτυξη της στον τομέα της τεχνογνωσίας, όσο και με τη μεταφορά οικονομικών πόρων.

— Η βιομηχανία και οι βιοτεχνίες μας εξαναγκάζονται να βελτιώνουν ποιοτικά τα προϊόντα τους, για να γίνουν ανταγωνιστικά. Επίσης επέρχεται και αύξηση της 

παραγωγικότητας.

— Οι νέοι έχουν τη δυνατότητα να στραφούν σε αποδοτικότερους κλάδους εργασίας.

— Η χώρα μας ως μέλος ενός ισχυρού οικονομικού συνασπισμού μπορεί να διαπραγματεύεται από θέση ισχύος με άλλες χώρες.

 Στον κοινωνικό τομέα:

Η χώρα μας θα ωφεληθεί στον κοινωνικό τομέα, εξαιτίας των κοινωνικών προγραμμάτων. 

Ειδικότερα:

— Ενισχύεται η χώρα μας οικονομικά για την κατασκευή μεγάλων κοινωφελών έργων: λεωφορειόδρομοι, αεροδρόμια και άλλα έργα που διευκολύνουν τη μετακίνηση των πολιτών.

— Εξασφαλίζεται η συνεργασία για την καταπολέμηση των αρνητικών κοινωνικών φαινομένων, όπως είναι η βία, το έγκλημα, τα ναρκωτικά και η τρομοκρατία.

— Κοινή προσπάθεια με τα άλλα κράτη - μέλη της Ε.Ε. για τη βελτίωση των συνθηκών περιβάλλοντος και της ποιότητας ζωής γενικότερα. 

*Στον πολιτιστικό τομέα

— Ωφελούμαστε πολιτιστικά από την Ευρώπη, αλλά συγχρόνως μας δίνεται η ευκαιρία να κάνουμε γνωστό και το δικό μας πολιτισμό στην Ευρώπη. Οι δοκιμασμένες παραδοσιακές αξίες του ελληνικού πολιτισμού θα 

μεταλαμπαδεύονται ευκολότερα στις ευρωπαϊκές χώρες.

* Στον πολιτικό τομέα:

— Διαφυλάσσονται και ενισχύονται οι δημοκρατικοί θεσμοί, κατοχυρώνονται τα 

ανθρώπινα δικαιώματα, επιτρέπεται η ελεύθερη διακίνηση ιδεών.

— Η χώρα μας ως μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχει τη δυνατότητα να 

παρεμβαίνει σε διεθνές επίπεδο και να ενισχύει τις προσπάθειες για την α

ποκατάσταση των ανθρώπινων δικαιωμάτων σε χώρες που δοκιμάζεται η 

δημοκρατία.

* Στον εθνικό τομέα:

Η κοινή εξωτερική πολιτική και η επιδιωκόμενη Κοινή Άμυνα και Ασφάλεια των 

χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης 

Κίνδυνοι - Μειονεκτήματα από την ένταξη

* Στον οικονομικό τομέα:

— Μεγάλη ανταγωνιστικότητα. Με την κατάργηση των δασμών και την 

ελεύθερη διακίνηση των αγαθών, υπάρχει κίνδυνος τα ελληνικά προϊόντα να μην 

τα προτιμούν οι καταναλωτές. Ενδεχομένως τα εισαγόμενα προϊόντα να είναι 

ποιοτικά καλύτερα και να διατίθενται σε χαμηλότερες τιμές. Αυτή η κατάσταση θα 

έχει ως συνέπεια την αύξηση του καταναλωτισμού σε ξένα προϊόντα, με 

αποτέλεσμα να εξάγεται πολύτιμο συνάλλαγμα για την αγορά ξένων προϊόντων, να 

κλείνουν ελληνικές βιομηχανίες και βιοτεχνίες και να αυξάνεται κατακόρυφα η 

ανεργία.

— Αναπόφευκτη, επίσης, συνέπεια είναι το ελλειμματικό ισοζύγιο πληρωμών, 

που θα έχει ως αποτέλεσμα την οικονομική περιθωριοποίηση της χώρας μας. Είναι 

γνωστός, εξάλλου, ο κίνδυνος για δημιουργία μιας Ευρώπης δύο ή και 

περισσότερων ταχυτήτων.

* Στον πολιτικό τομέα:

—Υπάρχει κίνδυνος να δημιουργηθεί μια ισχυρότατη, υπερσυγκεντρωτική

Ευρωπαϊκή εξουσία με έδρα την κεντρική Ευρώπη. Η εξέλιξη αυτή είναι δυνατό να 

αποδυναμώσει την εξουσία των κρατών - μελών και να καταστήσει διακοσμητικές 

τις εθνικές κυβερνήσεις.

— Επειδή η χώρα μας αποτελεί την Πύλη της Ευρώπης, για τους Ανατολικούς 

λαούς, υπάρχει κίνδυνος να κατακλυστεί από κύματα μεταναστών, που θα 

προέρχονται από τον Τρίτο Κόσμο. Η κατάσταση αυτή είναι δυνατό να δημιουργήσει οικονομικά, κοινωνικά και πολιτικά προβλήματα.

* Στον πολιτιστικό τομέα:

— Η χώρα μας κινδυνεύει να επηρεαστεί δυσμενώς από τα προϊόντα της 

Ευρωπαϊκής υποκουλτούρας. Οι παραδοσιακές αξίες κινδυνεύουν από τις σειρήνες 

του σύγχρονου πολιτισμού. Η έντονη ξενομανία, η υιοθέτηση ξένων γλωσσικών 

στοιχείων και η αποδυνάμωση των παραδοσιακών μας αξιών είναι δυνατό να 

οδηγήσουν στην αλλοίωση της εθνικής μας ταυτότητας, της εθνικής μας 

φυσιογνωμίας και στην ισοπέδωση της πολιτιστικής ιδιαιτερότητας της χώρας μας.

* Στον κοινωνικό τομέα:

—  Οι καινούριοι τρόποι ζωής φτάνουν γρήγορα στη χώρα μας. Πολλοί απ' 

αυτούς δεν ανταποκρίνονται στη νοοτροπία και στην ψυχοσύνθεση του Έλληνα. 

Π.χ. η αμφισβήτηση ορισμένων θεσμών, όπως της οικογένειας, ίσως μας επηρεάσει 

αρνητικά. 

— Στις διαπροσωπικές σχέσεις ενδεχομένως να επικρατήσει η ψυχρή, η τυπική ευρωπαϊκή επαφή μεταξύ των ατόμων και με τον τρόπο αυτό να χάσουμε ως λαός τον αυθορμητισμό μας, το πλησίασμα των συνανθρώπων με την καρδιά μας και όχι με 

τον ιδιοτελή υπολογισμό.

ΡΑΤΣΙΣΜΟΣ

ΒΙΝΤΕΟ:

https://.youtube.com/watch?v=SOD8h2cEUIg

ΤΑΙΝΙΑ ΜΙΚΡΟΥ ΜΗΚΟΥΣ "ΤΖΑΦΑΡ"

Με τον όρο «ράτσα»ορίζεται-στα λεξικά- το σύνολο ανθρώπων και ζώων  της ίδιας φυλής και μεταφορικά το «εκλεκτό γένος». 

•  Ρατσισμός είναι η αντίληψη που θεωρεί ορισμένες ομάδες ή εθνότητες -εκ φύσεως-  ανώτερες  από  τις  άλλες,  γεγονός  που  μεταφράζεται  σε δικαιοδοσία  και  δικαιολόγηση  της  κυριαρχίας  των  μεν  στις  δε.  Βασίζεται στην  πλάνη  ότι  υπάρχουν  βιολογικοί  λόγοι  που  δικαιολογούν  τις διακρίσεις  μεταξύ  φυλετικών  ομάδων.  Οι  ρατσιστικές  θεωρίες  δε 

διαθέτουν επιστημονική θεμελίωση, αν και οι ρατσιστές πιστεύουν, δίχως αποδεικτικά στοιχεία, το αντίθετο. 

β. Σύγχρονες μορφές ρατσισμού: 

Εθνικός  ή  φυλετικός:  στηρίζεται  στις  διακρίσεις  σε  βάρος  μεταναστών και μειονοτήτων καθώς και πολιτικών προσφύγων, που προέρχονται κυρίως από την  ανατολική  Ευρώπη  και  τις  τριτοκοσμικές  χώρες,  ή  αναπαράγει  την προκατάληψη εναντίον Εβραίων, Τσιγγάνων, εγχρώμων.  

 Κοινωνικός:μεροληπτική στάση που μπορεί να οδηγήσει σε διαχωρισμό, 

στιγματισμό,  περιθωριοποίηση,  κοινωνικό  αποκλεισμό  των  ατόμων  -  ομάδων 

που  υφίστανται  τη  ρατσιστική  αντιμετώπιση.  Κριτήρια  κοινωνικού  ρατσισμού 

αποτελούν:  το  φύλο,  το  μορφωτικό  επίπεδο,  η  οικονομική  κατάσταση,  το 

επάγγελμα, η καταγωγή, οι θρησκευτικές - ιδεολογικές πεποιθήσεις, η εξωτερική 

εμφάνιση,  οι  αποκλίνουσες  κοινωνικές  κατηγορίες  (ομοφυλόφιλοι,  ιερόδουλες, 

χρήστες  ναρκωτικών,  πρώην  κατάδικοι)  και  η  φυσική  κατάσταση  (άτομα  με 

ειδικές ανάγκες, φορείς ανίατων ασθενειών). 

Αιτίες της ρατσιστικής (και εθνικιστικής) συμπεριφοράς :

•  Ο  ρόλος  της  οικογένειας:  Οι  άνθρωποι  υιοθετούν  από  μικρή  ηλικία προκαταλήψεις  και  στερεότυπα  μέσω  της  διαδικασίας  της  κοινωνικής  τους ένταξης. Οι προκαταλήψεις διδάσκονται, μεταβιβάζονται από γενιά σε γενιά (είτε φραστικά είτε εμπράκτως) και αναπαράγονται. Τα παιδιά υιοθετούν και επαναλαμβάνουν  τις  διακρίσεις,  τις  οποίες  κάνουν  οι  γονείς  τους  και ενεργούν συνειδητά ή ασυνείδητα. 

•  Ο  ρόλος  των  Μέσων  Μαζικής  Ενημέρωσης: Παρουσιάζονται,  συχνά, ορισμένα  άτομα  και  ομάδες  με  τρόπο  που  ενισχύει  τις  υπάρχουσες προκαταλήψεις και τα στερεότυπα (για παράδειγμα, τα δελτία ειδήσεων που αναφέρονται,  σχεδόν  αποκλειστικά,  στις  εγκληματικές  συμπεριφορές  των μελών  ορισμένων  ομάδων  ή  κατηγοριών  ανθρώπων  και  αγνοούν  ότι  η 

πλειοψηφία  των  μελών  των  ομάδων  αυτών συμπεριφέρεται  φυσιολογικά). 

Επιπλέον,  μέσα  από  την  παρουσίαση  μιας  μονόπλευρης,  διαστρεβλωμένης (σε  βάρος  των  “άλλων”)  ή  ωραιοποιημένης  εικόνας  (υπέρ  των  “δικών”  μας) καλλιεργούν  προκαταλήψεις  -πιστεύοντας  ότι  εξυπηρετούν  εθνικό συμφέρον- και εκμεταλλεύονται την ξενοφοβία του λαού. 

•  Οι κατηγοριοποιήσεις που είναι μέρος της ανθρώπινης σκέψης (κατηγορίες πραγμάτων, δέντρων, φυτών, ζώων και κατηγορίες ανθρώπων με κριτήρια το φύλο,  ηλικία  φυλή,  το  έθνος,  το  επάγγελμα  και  άλλες)  απλοποιούν  τον πολύπλοκο κόσμο και διευκολύνουν στη διαχείριση των πληροφοριών. Έτσι, δημιουργούνται  κατηγορίες  ανθρώπων,  στις  οποίες  αποδίδονται  κάποια χαρακτηριστικά γνωρίσματα (χρώμα, φυλή, ύψος και άλλα). Όμως, με βάση αυτά  οι  άνθρωποι  συγκρίνουν  και  αξιολογούν  τους  διαφορετικούς  από αυτούς με  προκατασκευασμένα και ανορθολογικά κριτήρια. 

•  Ο ρατσισμός ως αποτέλεσμα οικονομικών παραγόντων: Ο ανταγωνισμός 

αναπτύσσεται  μεταξύ  ομάδων  που  διεκδικούν,  για  παράδειγμα,περιορισμένες θέσεις εργασίας, οικονομικά και κοινωνικά οφέλη και αγαθά. 

Ορισμένες  ομάδες,  όπως  οι  νεοαφιχθέντες  Έλληνες  Πόντιοι  και  οι  Αλβανοί στη  χώρα  μας,  συγκρούονται  με  γηγενείς  που  θεωρούν  ότι  οι  μετανάστες απειλούν  τα  οικονομικά  τους  συμφέροντα.  Κατά  συνέπεια,  εμφανίζεται  η τάση στους μόνιμους κατοίκους να υιοθετούν προκαταλήψεις και στερεότυπα σε  βάρος  των  νεοεμφανιζόμενων  ανταγωνιστών  τους.  Συχνά,  οι προκαταλήψεις  αυτές  γίνονται  αιτίες  διακρίσεων  και  αδικιών,  που,  σε περιόδους οικονομικών κρίσεων,  μετασχηματίζονται  συχνά  σε  επιθετικές συμπεριφορές (για παράδειγμα, οι επιθέσεις των νεοναζί σε βάρος Ελλήνων, Τούρκων και άλλων μεταναστών στη Γερμανία).

•  Ο  Θρησκευτικός  φανατισμός που  καλλιεργείται  από  θρησκευτικούς  και πολιτικούς  ηγέτες  σε  βάρος  της   διαφορετικής  πίστης  και  στο  όνομα  της διαφύλαξης  της  κυρίαρχης  θρησκευτικής  παράδοσης,  γεγονός  που παραβιάζει την αρχή της ανεξιθρησκίας. 

•  Η  δημαγωγία   των  πολιτικών  και   ο  καλλιεργούμενος  φανατισμός:  Οι πολιτικοί,  συχνά,  εκμεταλλεύονται  το  κλίμα  ξενοφοβίας  και  διακηρύσσουν την αρχή “έξω οι ξένοι”, για να αυξήσουν τα εκλογικά τους ποσοστά. Ιδίως σε περιόδους κοινωνικοοικονομικών κρίσεων επιδιώκεται η ενοχοποίηση ξένων, γίνεται προσπάθεια να αποσειστούν οι ευθύνες για τα μείζονα προβλήματα (οικονομική ύφεση, ανεργία, εγκληματικότητα και άλλα) και να επιρριφθούν σε  συγκεκριμένες  ομάδες,  με  τη  γνωστή  πρακτική  της  δημιουργίας 

“αποδιοπομπαίων τράγων”. 

Τρόποι αντιμετώπισης: 

Η  ευθύνη  για  την  αντιμετώπιση  αυτών  των  ρατσιστικών  φαινομένων επιμερίζεται τόσο στην οργανωμένη πολιτεία όσο και στα άτομα μεμονωμένα. 

•  Παιδεία που  καλλιεργεί  την  κριτική  στάση  απέναντι  σε  ρατσιστικές αντιλήψεις,  ενισχύει  τις  ηθικοπνευματικές  αντιστάσεις  στην  μισαλλοδοξία και το φανατισμό και ενθαρρύνει το σεβασμό και την ανοχή στην ετερότητα / διαφορετικότητα  με  τις  ποικίλες  μορφές  της-  κυρίως  μέσω  της διαπολιτισμικής  αγωγής.  Βασικοί  φορείς  της  παιδείας  αυτής  είναι  η 

εκπαίδευση, τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης, οι πνευματικοί άνθρωποι και οι 

ποικίλοι πολιτιστικοί οργανισμοί. 

•  Καταδίκη και  στηλίτευση  των  κρουσμάτων  του  ρατσισμού που εκφράζεται  έμπρακτα  με  εκσυγχρονισμό  των  νομοθεσιών  που  εμμένουν  σε ρατσιστικές αντιλήψεις. 

•  Έμπρακτη  ευαισθητοποίηση σχετικά  με  την  κατοχύρωση  και περιφρούρηση  των  ανθρωπίνων  δικαιωμάτων,  δυνατότητα  ισότιμης συμμετοχής  των  ευπαθών  κατηγοριών  στο  κοινωνικό,  οικονομικό, πολιτιστικό αγαθό (δικαίωμα στην εργασία, ασφάλιση, περίθαλψη, κοινωνική πρόνοια,  εκπαίδευση,  μόρφωση,  διατήρηση  πολιτιστικής  ιδιαιτερότητας  σε 

αρμονική συνύπαρξη με την κυρίαρχη κουλτούρα). 

•  Ατομική ευθύνη: Το άτομο οφείλει να απορρίπτει το ρατσισμό, όχι μόνο θεωρητικά  αλλά  και  έμπρακτα,  μέσα  από  τη  στάση  και  συμπεριφορά  του απέναντι  στις  ομάδες  εκείνες  που  είναι  ευάλωτες  στις  οποιεσδήποτε ρατσιστικές αντιλήψεις.  

ΒΙΑ-ΕΓΚΛΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ

ΕΠΙΘΕΤΙΚΟΤΗΤΑ-ΒΙΑ-ΕΓΚΛΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ

Με  τον  όρο  επιθετικότητα προσδιορίζουμε  την  έκφραση  εχθρικής  διάθεσης 

προς  το  περιβάλλον  μας.  Συχνά,  η  διάθεση  αυτή  μορφοποιείται  σε  βία, 

εγκληματικότητα, ανομία. 

•  Με  τον  όρο  βία εννοούμε  κάθε  εκδήλωση  επιθετικής  συμπεριφοράς. 

Συνίσταται στη χρήση δύναμης για την καταναγκαστική επιβολή σε άλλους. 

•  Με  τον  όρο  εγκληματικότητα  προσδιορίζουμε  την  τάση  για  διάπραξη 

εγκλήματος.  Ως  νομικός  όρος  έγκλημα  νοείται  κάθε  πράξη  που  συνιστά 

εκούσια παράβαση γραπτού νόμου και για την οποία προβλέπεται ποινή από 

τον ποινικό κώδικα. 

•  Με τον όρο  τρομοκρατίαδηλώνουμε τη συστηματική χρήση βίας εκ μέρους 

ομάδων,  οργανώσεων,  μειονοτήτων  ακόμα  και  στρατών  ή  μυστικών 

υπηρεσιών  με  στόχο  να  εκφοβίσουν  λαούς,  κυβερνήσεις  ή  πολιτικούς 

αντιπάλους προκειμένου να πετύχουν τους πολιτικούς τους στόχους. 

Εγκληματικότητα

α. Οι κοινωνικοί λόγοι που οδηγούν στο έγκλημα:•  Η κρίση του θεσμού της οικογένειας: οι γονείς υπερεργάζονται => μειώνεται ο

χρόνος συμβίωσης και επικοινωνίας των μελών=> ελλιπής γονεϊκή φροντίδα

και αγωγή και μακροπρόθεσμα στρεβλή ή ανεπαρκής κοινωνικοποίηση των

παιδιών => μένουν έκθετα στις διαβρωτικές κοινωνικές επιδράσεις. Επιπλέον,

οι  διαλυμένες  οικογένειες,  η  ενδοοικογενειακή  βία,  ακόμη  και  ο

υπερπροστατευτισμός ευθύνονται για την αναπαραγωγή φαινομένων βίας.

•  Η διαρκής ιδεολογική προβολή της βίας ως μέσου επίλυσης των ανθρωπίνων

διαφορών:  Τα  Μέσα  Μαζικής  Επικοινωνίας,  ο  κινηματογράφος  και  τα

ηλεκτρονικά  παιχνίδια  ηρωοποιούν  την  αντικοινωνική  συμπεριφορά  και

εξοικειώνουν κυρίως τα άτομα νεαρής ηλικίας με βίαιες συμπεριφορές.

•  Η επικράτηση μιας κυρίαρχης ιδεολογίας ευνοεί την υλιστική αντίληψη ζωής,

καθώς προβάλλεται το «έχειν» και όχι το «είναι».

 Στο  πλαίσιο  αυτό,  αναπτύσσονται  σχέσεις  ακραίου ανταγωνισμού και

αποθεώνονται το δόγμα «ο σκοπός αγιάζει τα μέσα» και ο «νόμος του ισχυρού».

•  Ο  σύγχρονος  τρόπος  ζωής  στις  μεγαλουπόλεις:  Η  αποξένωση,  η  ανωνυμία

και ο εγκλωβισμός στις γκρίζες τσιμεντουπόλεις εντείνουν την αντικοινωνική

συμπεριφορά,  δυσχεραίνουν  τον  κοινωνικό  και  ποινικό  έλεγχο, ενδυναμώνουν  τα

αισθήματα  ατομικισμού  και  αμβλύνουν  την  κοινωνική

συνείδηση.

•  Η  έξαρση  του  φαινομένου  της  περιθωριοποίησης:  Οι  κοινωνικά

αποκλεισμένοι (όπως για παράδειγμα οι χρόνια άνεργοι, οι μετανάστες και

άλλοι)  βιώνουν  το  έντονο  χάσμα  φτωχών  και  πλούσιων,  αισθάνονται

αδικημένοι και, συχνά, χρησιμοποιούν ως μηχανισμό άμυνας, την καταφυγή,

σε περιθωριακές ομάδες με αντικοινωνική συμπεριφορά.

•  Η ένταξη των νέων σε παραβατικές ομάδες: Η ομάδα δίνει στα μέλη της μια

ταυτότητα, την αίσθηση αλληλοβοήθειας, της σιγουριάς και της αναγνώρισης

ότι  ανήκουν  κάπου  -στοιχεία  σημαντικά  όταν  αυτά  απουσιάζουν  από  το

οικογενειακό, το σχολικό, το ευρύτερο κοινωνικό τους περιβάλλον.

β. Οι επιπτώσεις για τα άτομα αλλά και για το κοινωνικό σύνολο:•  Το άτομο που εμπλέκεται σε παραβατικές ομάδες και συμπεριφορές

  βιώνει,  τις  περισσότερες  φορές,  την   περιθωριοποίηση  και  μια  ζωή  δίχως

αύριο, προοπτική και όνειρα

  αποκτά μιαν αρνητική στάση απέναντι στα κοινωνικά δρώμενα

  αρκετές φορές χάνει την αυτοεκτίμησή του

  αντιμετωπίζει τον κίνδυνο της σωματικής ακεραιότητας

  σε  περίπτωση  αποκάλυψης  και  τιμωρίας  της  έκνομης  συμπεριφοράς

ελλοχεύει ο κίνδυνος για διώξεις, ο εγκλεισμός σε σωφρονιστικά ιδρύματα

και ο κοινωνικός στιγματισμός ελλοχεύουν

•  Για το κοινωνικό  σύνολο, οι συνέπειες των φαινομένων βίας είναι ευρύτερες,

καθώς σταδιακά  εδραιώνεται  ένα  κλίμα  φόβου,  ανασφάλειας,  καχυποψίας  και

εσωστρέφειας, που οδηγεί σε  απώλεια εμπιστοσύνης απέναντι  στο  συνάνθρωπο αλλά και

στο κράτος,στοιχεία διαλυτικά για την κοινωνική συνοχή.

γ. Παράγοντες που λειτουργούν ανασταλτικά στη βία•  η οικογένεια:

  εφόσον συμπαρίσταται στις καθημερινές ανησυχίες του νέου, τού ενισχύει

την αυτοπεποίθηση και του μαθαίνει να αυτοκυριαρχείται   βασικός στόχος της

 οικογένειας θεωρείται η ενδυνάμωση του χαρακτήρα του  νέου  με  αντιστάσεις,  αξίες,

αρχές  και  υπευθυνότητα,  ώστε  να  μην καταφεύγει στη λύση της παραβατικότητας

•  το σχολείο:

 εκπαίδευση  με  ανθρωπιστικό  χαρακτήρα  που  «οπλίζει»  το  νέο  με ανάλογες αρχές

ομαλή κοινωνικοποίηση

(αυτο)πειθαρχία

•  οι πνευματικοί άνθρωποι:

  με το λόγο τους ευαισθητοποιούν και καταγγέλλουν

  με τη στάση τους λειτουργούν ως πρότυπα κοινωνικής συμπεριφοράς

•  τα Μ.Μ.Ε. οφείλουν:

 να  θεσπίσουν  μορφές  αυτοελέγχου,  τηρώντας  τον  τυπικό  και  άτυπο

κώδικα δεοντολογίας

να  περιορίσουν  τις  εκπομπές  που  προβάλλουν  βίαιες  σκηνές  σε  ώρες

υψηλής θεαματικότητας

να μην εκμεταλλεύονται τη βία ως μέσο προσέλκυσης των θεατών

•  η πολιτεία οφείλει:

να εφαρμόζει τη νομοθεσία

 να επιβάλλει ποινές με πνεύμα ισοτιμίας

να συνδυάζει την επιείκεια με τη αυστηρότητα

 να βελτιώσει το σωφρονιστικό σύστημα

 να  δημιουργήσει  χώρους  εκτόνωσης  και  πολιτιστικής  υποδομής,

ώστε  οι νέοι,  κυρίως,  άνθρωποι  να  έχουν  δυνατότητες  εποικοδομητικής

αξιοποίησης του ελεύθερου χρόνου τους και να μη βρίσκουν καταφύγιο σε

παραβατικές ομάδες και δράσεις  να  αντιμετωπίσει  τα  κοινωνικά  φαινόμενα  και  τα

  οικονομικά προβλήματα, που γεννούν τη βία και την εγκληματικότητα.

Ποινή θανάτουα. Ιστορικά•  Είναι η αυστηρότερη των ποινών. Βασίζεται στο αξίωμα του Μακιαβέλι ότι «η

αποτελεσματικότερη διακυβέρνηση είναι αυτή που στηρίζεται στο φόβο...»

•  Στην αρχαιότηταπροβλεπόταν και για τα ασήμαντα «αδικήματα». Οι νόμοι

του Δράκοντος τιμωρούσαν με θάνατο ακόμα και την κλοπή λαχανικών! Οι

δε νόμοι του Ζαλεύκου, τον πότη «ακράτου οίνου άνευ εγκρίσεως ιατρού»!

•  Πρώτος  ο  Διόδωρος  έθεσε  -  χωρίς  όμως  αποτέλεσμα  -  στην  Αθηναϊκή  Πολιτεία  το

  424  π.Χ.  τις  αμφιβολίες  του  για  τις  εκτελέσεις.  Οι  Αθηναίοι  είχαν φαντασία:

εκτελούσαν με κώνειο. Τον Αίσωπο π.χ., τον πέταξαν στον γκρεμό των

 Δελφών.

•  Στους  ρωμαϊκούς  χρόνους  προστέθηκαν  οι  μέθοδοι:  σταύρωση, απαγχονισμός, στραγγαλισμός, αποκεφαλισμός, ενταφιασμός ζώντος...

•  Στο  Μεσαίωνα  των  ιεροεξεταστών  επινοήθηκαν  ακόμα  φρικωδέστεροι τρόποι:

τροχός, διαμελισμός, τετραχισμός, πυρά...

•  Το 1764 ο Ιταλός Τσέζαρε Μπεκαρία τοποθετήθηκε υπέρ της κατάργησης της

θανατικής  ποινής  στο  βιβλίο  του  «Περί  αδικημάτων  και  ποινών».  Νομοθετικά,

 καταργήθηκε  για  πρώτη  φορά  στον  ιταλικό  ποινικό  κώδικα  του

Ζαναρντέλι (1889) για να επιστρέψει (προφανώς) υπό την πίεση του φασισμού στον Π.Κ. του Ρόκα (1930).

•  Στην Ελλάδα ο δικτάτορας Πάγκαλος προτίμησε την αγχόνη από την ως τότε επικρατούσα γαλλοφερμένη λαιμητόμο. Αργότερα επικράτησε ο τυφεκισμός από στρατιωτικά αποσπάσματα.

•  Υπόσχεση για την απόλυτη και de iure κατάργηση της θανατικής ποινής στην Ελλάδα  είχε  δώσει,  τον  Ιανουάριο  του  1990,  ο  τότε  υπουργός  Δικαιοσύνης Αθαν. Κανελλόπουλος.

•  Πλέον η θανατική ποινή δεν ισχύει στη χώρα μας.

β. Επιχειρήματα υπέρ της θανατικής ποινής

•  Είναι  η  μόνη  ποινή  που  ταιριάζει  σε  στυγερούς  εγκληματίες  (δολοφόνους βιαστές, λαθρεμπόρους ναρκωτικών, όπλων ή σαρκός κ.λπ.).

•  Εξαλείφει τον κίνδυνο υποτροπής στυγνών  εγκληματιών που είναι αδύνατο να σωφρονισθούν.

•  Αποκαθιστά  το  αίσθημα  του  δικαίου  για  τους  οικείους  των  θυμάτων  στυγνών εγκλημάτων.

•  Παραδειγματίζει και εκφοβίζει, με αποτέλεσμα να συμβάλει στον περιορισμό της εγκληματικότητας.

  γ. Επιχειρήματα κατά της θανατικής ποινής•  Παραβιάζει το θεμελιώδες ανθρώπινο δικαίωμα στη ζωή και με τη βαναυσότητά της αντιβαίνει στην ανθρωπιστική φιλοσοφία που στηρίζει τον πολιτισμό μας.

•  Χαρακτηρίζεται  από  εκδικητικότητα,  κάτι  που  θεωρείται  απαράδεκτο  για  τι σύγχρονες αντιλήψεις περί ποινών και σωφρονισμού.

•  Δεν  έχει  αποδειχθεί  στατιστικά  η  συμβολή  της  στη  μείωση  τη εγκληματικότητας.

Επίσης,  οι  σκληροί  εγκληματίες  που  θα  έπρεπε  να αποθαρρύνονται από την ισχύ της ποινής αυτής είτε δεν έχουν την πνευματική διαύγεια  για  να  σταθμίζουν  λογικά  τις 

πράξεις  τους  είτε  περιμένουν  τέτοιο κέρδος  από  τα  εγκλήματά  τους,  που  το  είδος  της   ποινής  καταντά  αδιάφορο  γι' αυτούς.

•  Ο  δικαστής  γίνεται  κριτής  ζωής  και  θανάτου,  πράγμα  που  δεν  ανήκει  στη εξουσία οποιουδήποτε ανθρώπου.

•  Είναι αμετάκλητη σε περίπτωση δικαστικής πλάνης.

•  Μπορεί να εφαρμοσθεί ρατσιστικά (για εγκληματίες χαμηλής κοινωνικής τάξης μετανάστες,  μαύρους  κ.λπ.)  ή  να  γίνει  αντικείμενο  εκμετάλλευσης  από ολοκληρωτικά καθεστώτα για τη θανάτωση αντιφρονούντων.

•  Είναι, σε τελική ανάλυση, ένα «πυροτέχνημα» με το οποίο η Πολιτεία προσπαθεί μέσω  επίδειξης  δύναμης,  να  καλύψει  τις  αδυναμίες  της,  δίνοντας «συγχωροχάρτι» στον εαυτό της, ενώ η ίδια έχει τεράστια ευθύνη για την έξαρση

της βίας και της εγκληματικότητας στην κοινωνία.

•  Το  επιχείρημα,  τέλος,  που  θέλει  τη  θανατική  ποινή  ως  μέσο  αποκλεισμού  τη πιθανότητας επανάληψης στυγνών εγκλημάτων δεν χρειάζεται αντεπιχείρημα

Είναι τόσο απάνθρωπο και βάρβαρο, με αποτέλεσμα η απόρριψή του να γίνεται αυτόματα.

ΠΟΛΙΤΙΚΗ-ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ

Ο  όρος  πολιτική  προκύπτει  από  τον  αρχαιοελληνικό  όρο  «πόλις»  που σήμαινε  το  χώρο  της  οικονομικής,  της  κοινωνικής  και  της  στρατιωτικής αυτάρκειας  μιας  πολιτικά  συγκροτημένης  ομάδας  ατόμων.  Μέσα  στο  χώρο

της πόλεως, το άτομο, ο πολίτης, είχε τη δυνατότητα να βιώσει με πληρότητα τα όσα συνιστούσαν την ιδιότητά του μέσω της παιδείας και της συμμετοχής του στα κοινά.

•  Σήμερα,  ο  όρος  πολιτική  δηλώνει  τη  συγκεκριμένη  στάση  και  τις  επιλογές μιας κοινωνίας όπως αυτές προσδιορίζονται από τη μορφή του πολιτεύματος

και  ασκούνται  από  την  ομάδα  που  αναλαμβάνει  το  ρόλο  της  πολιτικής εξουσίας. Ωστόσο, η άσκηση της πολιτικής επηρεάζεται από τις πιέσεις που ασκούνται  τόσο  στο  εσωτερικό  της  κοινωνίας  (κόμματα,  συνδικάτα εργαζομένων,  ομάδες  οικονομικών  συμφερόντων)  όσο  και  από  πιέσεις που  ασκούνται  από  εξωτερικούς  παράγοντες  (πολιτικές  και  στρατιωτικές συμμαχίες, οικονομικές σχέσεις κλπ).

ΠΟΛΙΤΙΚΗ & ΝΕΟΙ:

α. Ενδείξεις

•  αδιαφορούν για την πολιτική κατάσταση της χώρας τους

•  είναι απρόθυμοι να αφιερώσουν χρόνο, προκειμένου να πληροφορηθούν και να μάθουν

•  αγνοούν τους όρους με τους οποίους διεξάγεται η πολιτική

•  απέχουν από εκλογικές διαδικασίες

•  πιστεύουν  ότι  στην  πολιτική  επικρατεί  ασυδοσία  και  ότι  αυτοί  που  την ασκούν  υπηρετούν  κομματικά  συμφέροντα  και  αποβλέπουν  στο  προσωπικό όφελος.

β. Αίτια

•  ο αυταρχισμός των κομμάτων: τα κόμματα με τη συμπεριφορά τους πείθουν ότι φροντίζουν μόνο για το δικό τους συμφέρον (αύξηση εκλογικού ποσοστού),στα ίδια τα κόμματα υπάρχει έλλειμμα δημοκρατίας (υπερισχύει η φωνή ορισμένων, οι αποφάσεις λαμβάνονται ερήμην των κομματικών οργάνων)

•  το αντιπροσωπευτικό σύστημα:  η πολιτική δημοκρατία σήμερα μοιραία έχει προσαρμοστεί στις συνθήκες που  καθορίζονται  από  τη  μεγάλη  εδαφική  έκταση  και  το  πληθυσμιακό μέγεθος  των  χωρών,  γεγονός  που  απομακρύνει  συναισθηματικά  τον πολίτη από αυτήν η αμεσότητα έχει χαθεί και επιπλέον ο τύπος που -υποτίθεται- λειτουργεί σαν  γέφυρα  ανάμεσα  στους  πολίτες  και  την  πολιτική,  περισσότερο αποπροσανατολίζει παρά κατευθύνει και παιδαγωγεί

•  η περιρρέουσα ηθική και κοινωνική ατμόσφαιρα: η  κυρίαρχη  ιδεολογία  της  εποχής  -οι  υλικές  απολαύσεις, ο  εύκολος πλουτισμός,  η  αποδυνάμωση  της  ηθικής  αντίστασης  απέναντι  στις προκλήσεις-  υπονομεύουν  κάθε  διάθεση  για  σοβαρή  ενασχόληση  με  τα κοινά   συχνά  αποκαλύπτεται  ότι  εκπρόσωποι  του  λαού,  αλλά  και  κόμματα εμπλέκονται σε επιλήψιμες για την ιδιότητα και το κύρος τους υποθέσεις κι αυτό προκαλεί την απέχθεια των νέων

•  τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι νέοι: το  πρόβλημα  των  σπουδών,  η  πτώση  του  ποιοτικού  επιπέδου  των πανεπιστημίων,  ο  κορεσμός  των  επαγγελμάτων,  η  ανεργία  στις  τάξεις των  νέων  επιστημόνων,  η  ανισότητα  στις  ευκαιρίες  -εφόσον  σε  τέτοιες κρίσιμες  καταστάσεις  ανθούν  τα  μέσα-  προκαλούν  στους  νέους  το φαινόμενο της εσωστρέφειας.

γ. Αποτελέσματα:

•  η αδιαφορία των νέων για την πολιτική επιβραδύνει την πολιτικοποίηση τους, επομένως και την οργανική ένταξή τους στην κοινωνία

•  μια  μεγάλη  ομάδα  νέων  μεταβάλλεται  σε  απαθείς  παρατηρητές  των πολιτικών  δρωμένων,  γεγονός  που  λειτουργεί  υπονομευτικά  για  το  μέλλον της δημοκρατίας

•  η  αδιαφορία  μοιραία  γεννά  τον  ιδεολογικό  αντίποδα  του  ακραίου φανατισμού, που εκδηλώνεται με πράξεις και ενέργειες οι οποίες προκαλούν την αντίδραση των κατασταλτικών μηχανισμών του κράτους.

ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ

TEXNH

Τέχνη (από το ρήμα «τίκτω = γεννώ, δημιουργώ) είναι η ικανότητα δημιουργίας έργων  που  προκαλούν  αισθητική  συγκίνηση,  αποτελούν  γνήσια  έκφραση  του εσωτερικού κόσμου του ατόμου, επιτελούν λειτουργία ουσιαστικής επικοινωνίας και στηρίζονται στην αναπαράσταση της πραγματικότητας ή της φαντασίας. 

Σκοπός  της  Τέχνης  είναι  η  έκφραση  του  εσωτερικού  κόσμου  του καλλιτέχνη, όπως  αυτός  αντιλαμβάνεται  το  ωραίο.  Πρόκειται  για  μια προσπάθεια  για αισθητική, πνευματική και κοινωνική αναβάθμιση του συνόλου (καλλιτέχνης – πνευματικός άνθρωπος – κοινωνική αποστολή) 

Μορφές Τέχνης 

•  Καλές τέχνες (υπηρετούν το ωραίο) 

 Λογοτεχνία 

 Εικαστικές τέχνες (ζωγραφική, γλυπτική, αρχιτεκτονική) 

 Κινητικές τέχνες (μουσική, θέατρο, χορός, κινηματογράφος) 

•  Εφαρμοσμένες  τέχνες  (πέρα  από  το  ωραίο  υπηρετούν  κυρίως  πρακτικούς 

σκοπούς) π.χ. φωτογραφία, η αργυροχοΐα, αγγειοπλαστική κτλ. 

•  Επίσης, ανάλογα με την προέλευσή της, η τέχνη διακρίνεται σε:  Λόγια Τέχνη

(από  καλλιτέχνες  –  διανοούμενους)  π.χ.  έργα  Σεφέρη,  και  σε  Λαϊκή  Τέχνη

(από ανώνυμο πλήθος καλλιτεχνών) π.χ. δημοτικό τραγούδι.

  Η αξία της Τέχνης

•  Με  την  τέχνη  ο  άνθρωπος  εκφράζεται  αισθητικά.  Αποδίδει  σκέψεις, 

συναισθήματα, άγχη και φοβίες, ψυχικές και πνευματικές καταστάσεις. 

•  Η  τέχνη  λυτρώνει  εσωτερικά  τον  άνθρωπο  από  τη  μονοτονία  και  την 

πλήξη της καθημερινότητας και τον εξυψώνει ηθικά. 

•  Εξυμνεί το ωραίο στη φύση και τον άνθρωπο. 

•  Προβάλλει αναλλοίωτες, διαχρονικές αξίες, όπως το κάλλος, το μέτρο, την 

αρμονία, το υψηλό. 

•  Οδηγεί στην ενδοσκόπηση και την αυτοκριτική, με αποτέλεσμα ένα άτομο 

που μετέχει βιωματικά σε ένα έργο τέχνης να συνειδητοποιεί την ύπαρξη του, τις ανάγκες, αλλά και τις πραγματικές του επιθυμίες, να καταλήγει δηλαδή στην αυτογνωσία, άρα και την ουσιαστική ελευθερία. 

•  Η  καλλιτεχνική  δημιουργία  μετατρέπεται  συχνά  σε  φωνή  διαμαρτυρίας και αντίστασης. 

•  Με την τέχνη οι συνειδήσεις αφυπνίζονται και οι άνθρωποι αναπτύσσουν την κριτική, τον προβληματισμό και τη γόνιμη αμφιβολία, αποφεύγοντας έτσι την άκριτη αποδοχή πληροφοριών και τη χειραγώγηση. 

•  Το αυθεντικό έργο τέχνης ζει, επενεργεί και συνεργεί στη δημιουργία μιας πνευματικής ατμόσφαιρας. 

•  Η  τέχνη  δίνει  τη  δυνατότητα  στον  άνθρωπο  να  δει  τη  ζωή  από  ένα διαφορετικό  πρίσμα,  τον  βοηθά  να  αποκτήσει  συνείδηση  των  αξιών  της. 

Γι΄  αυτό  πολύ  σωστά  η  τέχνη  θεωρείται  ως  το  κατεξοχήν   ψυχαγωγικό μέσο. 

•  Η  τέχνη  αίρει  τη  μοναξιά  και  ανοίγει  νέους  διαύλους  επικοινωνίας. 

Αποτελεί  την  παγκόσμια  και  διαχρονική  γλώσσα  του  ωραίου,  δίνοντας αυθεντικό περιεχόμενο στην επαφή με το συνάνθρωπο. 

•  Η  Τέχνη  είναι  μια  υπερατομική  λειτουργία,  ξεπερνά  το  «εγώ»  ενός 

καλλιτέχνη  ή  ενός  έθνους  και  επιτελεί  σημαντικότατο  κοινωνικό  έργο. 

Ενώνει τους λαούς και συσφίγγει τις διεθνείς σχέσεις, καθώς καταργεί τις 

ρατσιστικές αντιλήψεις και τις διακρίσεις μεταξύ ανθρώπων διαφορετικών φύλων, εθνικότητας, φυλής. 

•  Υμνεί  την  ειρήνη,  τον  άνθρωπο,  προστατεύει  τα  δικαιώματά  του  και 

αποστρέφεται τη δουλεία. 

•  Η Τέχνη φέρνει τον άνθρωπο σε ουσιαστική επαφή με την πολιτιστική του 

κληρονομιά. Μέσω της τέχνης το άτομο γνωρίζει τη γλώσσα, τα ήθη-έθιμά 

του, πληροφορείται για το παρελθόν, την ιστορία του και τη σχέση του με άλλους λαούς. 

Η Τέχνη δεν είναι αποτελεσματική όταν: 

•  Συμβάλλει στον εφησυχασμό και την αμάθεια. 

•  Εγκλωβίζει τους ανθρώπους σε δόγματα, φανατίζει τα πλήθη και προωθεί την προπαγάνδα. 

•  Διαιρεί τον κόσμο, συμβάλλει στην προώθηση αδικιών και ανισοτήτων. 

•  Υπηρετεί ολοκληρωτικά καθεστώτα και ευνουχίζει την πολιτική κρίση των ατόμων. 

•  Υποβαθμίζει  τη  γλώσσα,  υπονομεύει  την  πολιτιστική  φυσιογνωμία  του 

λαού. 

•  Προσφέρει φθηνά θεάματα που απευαισθητοποιούν την ανθρώπινη ψυχή. 

•  Υποβαθμίζει  τη  γλώσσα,  υπονομεύει  την  πολιτιστική  φυσιογνωμία  του 

λαού  Προβάλλει  την  ασχήμια  της  ζωής  χωρίς  να  επιδιώκει  την  εξέλιξή 

της. 

•  Προσφέρει φθηνά θεάματα που απευαισθητοποιούν την ανθρώπινη ψυχή. 

•  Υποβαθμίζει  τη  γλώσσα,  υπονομεύει  την  πολιτιστική  φυσιογνωμία  του 

λαού  Προβάλλει  την  ασχήμια  της  ζωής  χωρίς  να  επιδιώκει  την  εξέλιξή 

της. 

Ο  Ρόλος  του  Καλλιτέχνη:  εδώ  εδράζεται  και  το  περίφημο  δίλημμα:  «η τέχνη για την τέχνη» ή «στρατευμένη τέχνη»; 

1) Η  άποψη  «η  τέχνη  για  την  τέχνη»  εμφανίζεται  για  πρώτη  φορά  στο 

γερμανικό  ρομαντισμό,  κατά  τα  τέλη  του  18ου  αιώνα,  και  σχετίζεται  με  την 

έννοια  της  αποξένωσης  του  καλλιτέχνη  από  την  κοινωνία,  προκειμένου  αυτός 

να εκπληρώσει τη θεία αποστολή του, μιας και είναι προικισμένος με ιδιαίτερα 

χαρίσματα που τον διαχωρίζουν από τον απλό λαό. 

Σύμφωνα  με  τη  θεωρία  αυτή,  σκοπός  και  δικαίωση  της  καλλιτεχνικής 

δημιουργίας  είναι  το  φανέρωμα  της  ομορφιάς.  Το  ωραίο  αποτελεί  αυταξία  και τίποτα έξω από αυτό δε δικαιολογείται να υπηρετεί ο καλλιτέχνης. Εκπληρώνει την  αποστολή  του  όταν  δημιουργεί  αγνή  και  καθαρή  τέχνη,  αμόλυντη  από ιδεολογικές προσμείξεις, κοινωνικές και πολιτικές σκοπιμότητες. 

Όμως: Μπορεί να υπάρξει «καθαρή και άδολη» τέχνη; 

α)  Το  να  μην  ασχολείται  κανείς  με  ιδεολογικά  και  πολιτικά  ζητήματα,  το  να μένει αδρανής μπροστά στα κοινωνικά προβλήματα δε σημαίνει ότι δεν παίρνει 

θέση.  Θέση  είναι  και  η  αδιαφορία,  και  μάλιστα  πολιτική.  Πολύ  δε  περισσότερο στην περίπτωση του καλλιτέχνη, που ως πνευματικός ταγός βαρύνεται όχι μόνο με πνευματική, ηθική αλλά και πολιτική ευθύνη απέναντι στο κοινωνικό σώμα. 

β)  Καθαρότητα,  όπως  τουλάχιστον  την  εννόησαν,  δεν  μπορεί  να  βρεθεί  σε 

κανένα ανθρώπινο έργο, ούτε βέβαια, κυρίως – στο καλλιτεχνικό. Καθαρή τέχνη σημαίνει  πως  ο  δημιουργός  κάθε  φορά  που  μπαίνει  στο  εργαστήρι  του  αφήνει απέξω τις κοινωνικές επιρροές, τις πολιτικές πεποιθήσεις, την ιδεολογία και τους προβληματισμούς  του.  Αυτό  βέβαια  δεν  μπορεί  να  συμβεί.  Το  κοσμοείδωλο  δε συνέχει  μόνο  την  ανθρώπινη  συνείδηση,  αλλά  διαποτίζει  και  τα  έργα  της. 

Επομένως, κάθε καλλιτεχνικό δημιούργημα έχει και μια συνειδητή ή ασυνείδητη τοποθέτηση απέναντι στην πραγματικότητα: την αποδέχεται ή την αρνείται, την υιοθετεί  και  την  υπερασπίζεται  ή  την  καταγγέλλει  και  την  πολεμά.  Και  αυτό αίρει την αξίωση της καθαρότητας. 

2)Στον αντίποδα του δόγματος «η τέχνη για την τέχνη» ξεκίνησε τον 19ο αιώνα, 

τον  αιώνα  της  ιδεολογίας  και  της  επιστήμης,  η  συζήτηση  σχετικά  με  την κοινωνική  υπευθυνότητα  της  τέχνης  («στρατευμένη  τέχνη»).  Το  θετικιστικό πνεύμα  στην  επιστήμη  και  οι  μεγάλες  ιδεολογίες  στην  πολιτική  επέβαλαν  την ένταξη  της  τέχνης  και  του  καλλιτέχνη  στην  υπηρεσία  κοινωνικών σκοπιμοτήτων.  Έτσι,  έγινε  ιδιαίτερα  ασαφές  πού  τελειώνει  ο  κοινωνικός χαρακτήρας  της  τέχνης  και  πού  αρχίζει  η  προπαγάνδα,  πώς  μπορεί  να συνυπάρξει η καλλιτεχνική ελευθερία με την κοινωνική σκοπιμότητα. 

Μια τέτοια, όμως, στράτευση καταστρατηγεί το θεμελιώδη όρο της πνευματικής δημιουργίας,  την  ελευθερία.  Καθορισμένη  και  επιβαλλομένη  πολιτική, κοινωνική, αισθητική κτλ. δράση του δημιουργού περιχαρακώνει την ελευθερία του,  γεγονός  που  οδηγεί  στην  πνευματική  στείρωση  του  ιδίου  και  στον αποπροσανατολισμό  των  δεκτών,  αφού  το  έργο  του  καταντά  μέσο 

προπαγάνδας,  χειραγώγησης  ή  εφησυχασμού  του  κοινού  του.  Επίσης,  όταν  η πολιτική  και  ιδεολογική  στράτευση  επιβάλλεται  στον  καλλιτέχνη  από  το καθεστώς της χώρας του ή οποιαδήποτε πολιτική παράταξη, με αντάλλαγμα την προβολή του έργου του και την προσωπική φήμη, τότε η τέχνη μετατρέπεται σε φθηνή  συνθηματολογία,  που  δεν  πληροί  τις  προϋποθέσεις  της  αισθητικής δημιουργίας.  Αλλοιώνεται  δηλαδή  η  αισθητική  λειτουργία  της  και καταστρέφεται ο υπερβατικός χαρακτήρας της. 

Βέβαια η τέχνη δεν παράγεται σε κοινωνικό κενό∙ τέχνη ουδέτερη δεν υπάρχει. Η κοινωνική στράτευση της τέχνης είναι αποδεκτή όταν επιλέγεται ως  συνειδητή και  κριτική  στάση  του  δημιουργού  απέναντι  στις  κοινωνικές  συνθήκες  και εξελίξεις της εποχής του. 

 ΕΠΙΣΤΗΜΗ

    Επιστήμη: η λέξη επιστήμη προέρχεται από το ρήμα «επίσταμαι» που σημαίνει«γνωρίζω  καλά»  και  αναφέρεται  στην  πλήρη  και  ακριβή  γνώση  ορισμένωνπραγμάτων μετά από παρατήρηση και έρευνα.

      Επιστήμονας: είναι ο κάτοχος επιστήμης έπειτα από ειδικές σπουδές.
Επιστημοσύνη:  είναι  η  τέλεια  γνώση  επιστημονικού  θέματος  με  το  οποίο
κάποιος ασχολείται.
Κοινωνική ευθύνη επιστημόνων: Θεωρείται ότι η επιστήμη και οι επιστήμονες
δεν  είναι  άμοιροι  κοινωνικής  ευθύνης.  Σήμερα,  με  δεδομένο  ότι  η  επιστημονική γνώση  γίνεται  πράξη  μέσω  της  τεχνολογίας  και  επηρεάζει  την  καθημερινή  ζωή όλων,  ο  επιστήμονας  δεν είναι άμοιρος ευθυνών.  Άλλωστε,  όντας εξαρτημένος  από  τις  χρηματοδοτήσεις  κρατικών  και  ιδιωτικών  φορέων  (που προσδοκούν  κέρδος,  πολιτικό  ή  οικονομικό),  γνωρίζει  ή  έστω  υποψιάζεται  την πιθανότητα  τουλάχιστον,  χρήσης  των  επιστημονικών  και  τεχνικών  πορισμάτων του  με  τρόπο  αθέμιτο.  Επομένως,  ένας  επιστήμονας  χωρίς  τη  συναίσθηση  αυτής της  ευθύνης  είναι  ένας  επικίνδυνος  άνθρωπος·  και  μάλιστα  πολύ  επικίνδυνος, δεδομένου ότι είναι έξυπνος και κατέχει πολλές γνώσεις( Ι. Μανωλεδάκης).
Προσφορά της επιστήμης στους ανθρώπους διαχρονικά :•  Προσέφερε  στους  ανθρώπους  τη  δυνατότητα  να  επιμηκύνουν  το  χρόνο  της
ζωής τους με επιτυχή τρόπο (βιολογία, ιατρική, φαρμακευτική, κλπ.).
•  Τους  παρείχε  τα  μέσα  να  αξιοποιήσουν  τους  φυσικούς  πόρους  (=  νερό,
έδαφος, ηλιακή ενέργεια) ώστε να επιβιώσουν και περαιτέρω να αποκτήσουν
ποιότητα ζωής ( = ασφάλεια και αξιοπρέπεια).
•  Η  εφαρμογή  των  επιστημονικών  γνώσεων,  μέσω  της  τεχνολογίας  (=
εργαλεία, τεχνικές, μέθοδοι) στον τομέα της εργασίας, οδήγησε στην αύξηση
της  ποσότητας  και  τη  βελτίωση  της  ποιότητας  των  αγαθών  (=ευημερία,
διευκόλυνση της καθημερινότητας, π.χ. οικιακές συσκευές).
•  Τους  βοήθησε  να  εκμηδενίσουν  τις  αποστάσεις  του  χώρου  (=ανάπτυξη
συγκοινωνιών) και του χρόνου (=ανάπτυξη επικοινωνιών).
•  Να  ερευνήσουν  το  ιστορικό  παρελθόν  και  να  αποκομίσουν  γνώση  και
πολύτιμη  πείρα  από  πολιτισμούς  που  δεν  υπάρχουν  πια
 (=ιστορία, αρχαιολογία, γραφολογία).
•  Να  οργανώσουν  ορθολογιστικά  την  κοινωνία  καταμερίζοντας  την  εργασία
και  τα  αγαθά  στη  βάση  του  συλλογικού  καλού  (=κοινωνιολογία,  πολιτικές
επιστήμες).
•  Να διερευνήσουν τον ψυχικό τους κόσμο και το υποσυνείδητο (= ψυχολογία,
φιλοσοφία)  κατανοώντας  ψυχικά  κίνητρα,  ανάγκες  και  προσδοκίες  ατόμων
και  ομάδων  → να  οργανώσουν  τη  ζωή  τους  χωρίς  φόβο  και  ενοχή
(αυτοσυνειδησία, αυτογνωσία).
Προσόντα που πρέπει να διαθέτει ο επιστήμονας
•  Πίστη στη λογική και επιθυμία για έρευνα (δημιουργική περιέργεια).
•  Φιλελεύθερο  πνεύμα,  διορατικότητα,  προσδοκία  για  ένα  καλύτερο  μέλλον
(=όραμα, υγιής φιλοδοξία).
•  Ανθρωπιστικές αρχές και αξίες (=σεβασμός στον άνθρωπο).
•  Ευσυνειδησία  και  εργατικότητα  (=ως  αξία  μοναδική  η  έρευνα  απαιτεί
υπομονή και συστηματικότητα).
•  Ευαίσθητη  κοινωνική  συνείδηση  (=αίσθημα  ευθύνης  προς  τους συνανθρώπους του).
•  Ενδιαφέρον για τα κοινά (=πολιτικοποίηση και όχι κομματικοποίηση).
•  Ικανότητα  σύλληψης  των  προβλημάτων  στην  ουσία  τους  (ώστε  να  θέτει
εύστοχα ερωτήματα και να αναζητά ακριβείς απαντήσεις).
•  Επιθυμία  να  διαλέγεται  και  να  συνεργάζεται  με  τα  άλλα  μέλη  της
επιστημονικής κοινότητας στο πλαίσιο της οποίας δραστηριοποιείται.
  Η επιστήμη στην υπηρεσία του ανθρώπου:•  Στόχος  της  επιστήμης  είναι  η  βελτίωση  της  ζωής  των  ανθρώπων  μέσω  της
επίλυσης  των  προβλημάτων  τους  και  της  κάλυψης  των  αναγκών  τους
(=υλικών, πνευματικών, ηθικών).
Οι  επιστήμονες:
·         ως  ερευνητές  προσανατολίζουν  την  εργασία  τους  στο
συλλογικό καλό, λειτουργούν όχι ως μονάδες, αλλά ως μέλη της κοινωνίας.
•  Αναλαμβάνουν  την  ευθύνη  για  τα  αποτελέσματα  της  δουλειάς  τους  και  τις
πιθανές  αρνητικές  τους  συνέπειες  (=  επεμβαίνουν  επανορθωτικά  εάν
χρειάζεται).
•  Προσβλέπουν  σε  μια  εξέλιξη  υπό  προϋποθέσεις  (=ηθικές,  νομικές)  κι  όχι
αχαλίνωτη και αυθαίρετη, αλλά αντίθετα σταδιακή, ώστε να «απορροφηθεί»
ομαλά από την κοινωνία.
•  Προσπαθούν  να  επικοινωνήσουν  με  τους  άλλους  ανθρώπους,  να
εκλαϊκεύσουν  τις  θεωρίες  τους,  να  μεταλαμπαδεύσουν  τις  γνώσεις  τους,  να
αναβαθμίσουν  πνευματικά  το  σύνολο  (μορφωτική  ανύψωση  του  λαού  ≠
δογματισμός, μυστικισμός).
Η Επιστήμη ως αυτοσκοπός :•  Σύμφωνα με αυτό το δόγμα η επιστήμη δεν περιορίζεται από κανένα ηθικό
όριο, αλλά στοχεύει στην αποκάλυψη της αλήθειας με κάθε κόστος.
•  Οι  επιστήμονες  ερευνούν  χωρίς  να  αναλαμβάνουν  την  ευθύνη  για  τα
αποτελέσματα  των μελετών τους. Υπηρετούν την εξέλιξη χωρίς όρια, χωρίς
περιορισμούς από κοινωνικές επιταγές.
•  Η  επιστημονική  γνώση  θεωρείται  προνόμιο  των  λίγων-ειδικών  («ελίτ»)  οι
οποίοι  δεν  νιώθουν  την  υποχρέωση  να  την  μεταγγίσουν  στους  άλλους
ανθρώπους.
Κίνδυνοι από τη ραγδαία επιστημονική εξέλιξη
Υλικός Τομέας :
·           Η  λεηλασία  και  φθορά  της  φύσης  (=εξάντληση  ενεργειακών
αποθεμάτων).
·           Η  εκμετάλλευση  της  επιστημονικής  γνώσης  ως  όργανο  μεγιστοποίησης
των κερδών ορισμένων χωρών σε βάρος άλλων (= βιομηχανικές χώρες της
Δύσης ≠ Τρίτος Κόσμος).
Κοινωνικός Τομέας :·           Η  μονομερής  εξειδίκευση  καθιστά  τον  ίδιο  τον  επιστήμονα  αδύναμο  να
αξιολογήσει με κοινωνικά και ηθικά κριτήρια τη δουλειά του.
·           Η  επιστημονική  γνώση  ανάγεται  σε  ανώτατη  πολιτισμική  αξία  και  ο
επιστήμονας απαλλάσσεται από την υποχρέωση να ενδιαφέρεται για την
εφαρμογή των επιτευγμάτων του και τις συνέπειες αυτής.
·           Ο  υλικός  πολιτισμός  αναπτύσσεται  ταχύτερα  από  τον  μη  υλικό  (=ηθική,
αξίες,  θεσμοί,  φορείς  κοινωνικοποίησης)  με  αποτέλεσμα  να  υπάρχει
πλούτος αγαθών, αλλά όχι αρμονία και ευτυχία στις σχέσεις των ατόμων
και ομάδων.
Ιδεολογικός – Ηθικός Τομέας :·           Η  επιστήμη  υπηρετεί  χρησιμοθηρικές  και  ωφελιμιστικές  σκοπιμότητες
(=δημιουργία καταναλωτικών προτύπων).
·           Η  τεχνοκρατία  και  ο  αυτοματισμός  προσφέρουν  νέα  εργαλεία  στην
προπαγάνδα, η οποία χρησιμοποιείται για τη χειραγώγηση των πολιτών
·           Ο ρυθμός των ανακαλύψεων και η αδυναμία του μέσου ανθρώπου να τις
παρακολουθήσει  (π.χ.  ρομποτική,  κλωνοποίηση)  δημιουργούν  ένα
αίσθημα  ανασφάλειας  και  επιτρέπουν  την  ανάπτυξη  σκοταδιστικών
αντιλήψεων  και  επικίνδυνων  απόψεων  περί  παγώματος  της
επιστημονικοτεχνικής  προόδου  που,  βέβαια,  θα  σήμαινε  την  επιστροφή
στον πρωτογονισμό. 

ΔΙΑΦΉΜΙΣΗ

                               

 Διαφήμιση είναι η δημιουργία πρωτότυπου μηνύματος, το οποίο αναφέρεται σε κάποιο υλικό ή πνευματικό παράγωγο προϊόν, και η προβολή του από τα μέσα επικοινωνίας,  με  τελικό  σκοπό  την  παρακίνηση  του  αποδέκτη  να  αγοράσει  το διαφημιζόμενο προϊόν.

Αθέμιτη  διαφήμιση:  ορίζεται  εκείνη  που  έχει  σκοπό  την  πρόκληση  ή εκμετάλλευση αισθημάτων φόβου, την πρόκληση μειωτικών διακρίσεων σχετικά με το φύλο, τη φυλή ή το θρήσκευμα, την εξώθηση ανθρώπων σε πράξεις βίας, την  εκμετάλλευση  της  ευπιστίας  των  παιδιών,  την  εκμετάλλευση  του ανθρώπινου  σώματος  ως  ηδονοθηρικού  αντικειμένου,  την  προσβολή  της προσωπικότητας προσώπων με φυσικά ή διανοητικά ελαττώματα.

Παραπλανητική  διαφήμιση:  Θεωρείται  κάθε  διαφήμιση  που  δημιουργεί  ή ενδέχεται να δημιουργήσει πλάνη στα πρόσωπα στα οποία απευθύνεται και που είναι  δυνατό  να  επηρεάσει  την  οικονομική  τους  συμπεριφορά  ή  να  βλάψει

πρόσωπο  που  παράγει  ή  εμπορεύεται  όμοια  ή  παραπλήσια  προϊόντα  ή υπηρεσίες.

Προπαγάνδα και διαφήμιση: σκοπός της διαφήμισης είναι να πείσει το κοινό ν΄ αγοράσει  ένα  προϊόν  προσπαθώντας  να  διεγείρει  αυτό  που  λέμε  αγοραστική επιθυμία, να το κάνει δηλαδή να θέλει να το αποκτήσει∙ ενώ στην προπαγάνδα

προσπαθούμε  να  πείσουμε  έναν  άνθρωπο  όχι  για  προϊόντα  αλλά  για  ιδέες.

Θέλουμε να πιστέψει σε κάτι, σ΄ έναν άνθρωπο, σε μια ιδεολογία, σ΄ ένα κόμμα, σε  μια  κυβέρνηση,  σ΄  ένα  καθεστώς.  Προσπαθούμε  να  τροποποιήσουμε  τις γνώμες και τις απόψεις του.

Μέσα – Τεχνικές που χρησιμοποιεί η διαφήμιση για να πείσει:

•  Η συχνή επανάληψη του διαφημιστικού μηνύματος η οποία προκαλεί εθισμό →υπνωτική υποβολή.

•  Η  χρήση  εύηχων  φράσεων  που  συμπυκνώνουν  κάποιες  ιδέες,  τα  λεγόμενα «slogan» τα οποία απομνημονεύονται εύκολα.

•  Η  αξιοποίηση  ευφημισμών,  αναγραμματισμών,  παρηχήσεων,  υπερθετικών χωρίς  νόημα,  σημασιολογικών  καταχρήσεων  → εξωραϊσμός πραγματικότητας → ειδική γλώσσα.

•  Ευχάριστο φόντο, ειδυλλιακά περιβάλλοντα, εικόνες χαράς και ξεγνοιασιάς, ιστορίες με αίσιο τέλος → δημιουργία εικονικής ζωής.

•  Επίκληση  στο  συναίσθημα  (φόβος,  ενοχή,  ευθύνη),  προσέλκυση  του αγοραστή  με  την  παρουσία  π.χ.  ενός  μοντέλου  ή  την  έγκυρη  εικόνα  ενός διάσημου προσώπου → εξασθένιση κριτικής ικανότητας.

•  Υποβολή ιδεών με έμμεσο τρόπο, αξιοποίηση συνειρμών, χτυπητά χρώματα ή λέξεις που επιδρούν στο υποσυνείδητο.

•  Υποκατάσταση  της  φιλοσοφίας,  της  ηθικής,  της  κοινωνικής  αντίληψης  από υποδείξεις, προτροπές, συστάσεις → εξατομικευμένα μηνύματα (π.χ. προς τη γυναίκα, τον έφηβο, τον εργαζόμενο, τον κάτοικο της μεγαλούπολης).

Θετικές πλευρές της διαφήμισης

•  Όταν  διατηρεί  τον  ενημερωτικό  της  ρόλο  διευκολύνει  τον  αγοραστή  στις επιλογές  του,  εξοικονομεί  κόπο  και  χρόνο,  δίνει  την  ευκαιρία  σύγκρισης μεταξύ προϊόντων.

•  Αναπτύσσει  το  εμπόριο,  καθώς  ο  ανταγωνισμός  ανάμεσα  στις  επιχειρήσεις συμβάλλει  στην  ποιοτική  βελτίωση  των  παρεχόμενων  αγαθών  (επίπεδο εθνικό-διεθνές).

•  Γενικά  επενεργεί  θετικά  πάνω  στην  οικονομία  (προσφορά-ζήτηση),  εφόσον σταθεροποιεί την κατανάλωση των προϊόντων.

•  Υποστηρίζει  οικονομικά  τα  κρατικά  και  ιδιωτικά  μέσα  μαζικής  ενημέρωσης και  βοηθά  να  επιτελέσουν  το  έργο  τους  ανεξάρτητα  από  πολιτικά  κέντρα εξουσίας.

•  Αποτελεί  έναν  εύρωστο  κλάδο  εργασίας  στον  οποίο  απασχολούνται  πολλοί άνθρωποι,  διαφόρων  ειδικοτήτων,  επομένως  συμβάλλει  στην  αντιμετώπιση της ανεργίας.

•  Η  κοινωνική  διαφήμιση  φέρνει  στο  προσκήνιο  της  επικαιρότητας  σοβαρά θέματα  (όπως  η  μάστιγα  των  ναρκωτικών  και η  νευρική  ανορεξία  που πλήττουν  τους  εφήβους)  και  προβληματίζει  τους  πολίτες  (αφύπνιση  –

ευαισθητοποίηση) → κοινωνικοποιεί, πολιτικοποιεί.

•  Αποτελεί, στην ποιοτική της έκφανση, μορφή πολιτισμού, δημιουργεί ευφορία στους  αποδέκτες  και  καλλιεργεί  την  αισθητική  τους  αντίληψη 

Αρνητικές πλευρές της διαφήμισης

•  Δημιουργεί πλασματικές ανάγκες στο αγοραστικό κοινό, το παγιδεύει σ΄ ένα μάταιο αγώνα για την απόκτηση περισσότερων αγαθών απ΄ όσα χρειάζεται, το εξωθεί στην εντατικοποίηση της εργασίας και την απώλεια του ελεύθερου

χρόνου του.

•  Η  έντονη  ανάγκη  για  απόκτηση  χρημάτων  και  καταναλωτικών  αγαθών εξωθεί στην παρανομία, με στόχο το «εύκολο κέρδος».

•  Δημιουργεί  υλιστικά  πρότυπα,  ταυτίζει  στη  συνείδηση  των  ανθρώπων  το «είναι» με το «έχειν», δίνει προτεραιότητα στην οικονομική ευρωστία έναντι της πνευματικής και ηθικής αξίας του ατόμου.

•  Προσανατολίζει τα άτομα στις προσωπικές τους ανάγκες και τα εξωθεί στην αδιαφορία  για  τα  συλλογικά  αγαθά,  τα  απομακρύνει  από  τις  κοινωνικές αρετές (συνεργασία – αλληλεγγύη – αναγνώριση – σεβασμός – άμιλλα).

•  Η  εξάρτηση/προσήλωση  των  ατόμων  από  τη  διαφήμιση  και  την καταναλωτική  μανία  μεταφέρεται  από  το  

εμπορικό  –  οικονομικό  πεδίο  στο ιδεολογικό-πολιτικό,  συρρικνώνεται  η  ελεύθερη  βούληση,  υποβαθμίζονται

αξίες και ιδανικά, το άτομο γίνεται υποχείριο δημαγωγών.

•  Υποβαθμίζει τη γυναίκα καθώς, σε πολλές περιπτώσεις, την παρουσιάζει σαν ηδονοθηρικό  αντικείμενο  (εκχυδαϊσμός),  κατώτερη  από  τον  άνδρα,  ακραία φιλάρεσκη, χωρίς πνευματικότητα.

•  Υποβαθμίζει το παιδί εμφανίζοντάς το άβουλο, χωρίς ουσιαστικά ενδιαφέροντα, άθυρμα των ενηλίκων.

•  Ευτελίζει τις ανθρώπινες σχέσεις καθώς στα διάφορα διαφημιστικά σενάρια τα  συναισθήματα  συνδέονται  με  τα  υλικά  αγαθά  (π.χ.  η  αγάπη  εμπνέεται από την προσφορά ενός αρώματος).

•  Το πρόσωπο γελοιοποιείται καθώς παρουσιάζεται αφελές, σαν καρικατούρα, ανίκανο  να  επιλέξει  ότι  του  χρειάζεται  χωρίς  υποδείξεις,  ενώ  θίγονται  και επαγγελματικές  ιδιότητες  (π.χ.  ο  δάσκαλος  εμφανίζεται  παρωχημένων

αντιλήψεων, ο δικηγόρος φαφλατάς, η γραμματέας βραδύνους).

•  Η  διαφήμιση  εθίζει  τα  άτομα  σε  μια  καταναλωτική  συμπεριφορά,  η  οποία αντανακλάται  σε  όλα  τα  πεδία  της  ζωής  τους,  ασκεί  σ΄  αυτά  ένα  είδος «πλύσης  εγκεφάλου»  επηρεάζοντας  το  αξιακό  τους  σύστημα,  την  ηθική  και

την αισθητική τους.

•  Οι  έντυπες  διαφημίσεις  καταστρέφουν  την  αισθητική  του  τοπίου  και ρυπαίνουν (π.χ. αφίσες).

Τρόποι  αντιμετώπισης  των  αρνητικών  στοιχείων  της διαφήμισης

•  Ενεργοποίηση  κώδικα  δεοντολογίας  στο  χώρο  των  διαφημίσεων  από  τους επαγγελματίες  → προφύλαξη  των  αποδεκτών  από  την  «πλύση  εγκεφάλου» και τον εκχυδαϊσμό, διατήρηση ηθικών και αισθητικών ορίων.

•  Το  αγοραστικό  κοινό  θα  πρέπει  να  αντιμετωπίζει  με  κριτικό  πνεύμα  το περιεχόμενο  των  διαφημίσεων  → αποκρυπτογράφηση  όσων  προβάλλουν, άμυνα στο δέλεαρ του καταναλωτισμού.

•  Ενδυνάμωση  «Ενώσεων  καταναλωτών»  οι  οποίες  ενημερώνουν  το  κοινό  → εμποδίζουν την παραπλάνηση, σταματούν με νόμιμα μέσα την κερδοσκοπία.

•  Η οικογένεια και το σχολείο είναι σκόπιμο να προστατεύουν τα παιδιά έναντι των  διαφημιστικών  «σειρήνων»  → ορθή  διαπαιδαγώγηση,  καλλιέργεια εγκράτειας και διατήρηση της αίσθησης του μέτρου → οριοθέτηση αναγκών.

•  Αλλαγή  νοοτροπίας,  ώστε  να  αποσυνδεθούν  τα  καταναλωτικά  αγαθά  από την  «προσδοκία»  ευτυχίας  → ιεράρχηση   αξιών,  αποδοχή  της καθημερινότητας στις πραγματικές της διαστάσεις.

ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΙΣΜΟΣ

Κατανάλωση:  η  διαδικασία  αγοράς  αγαθών  προκειμένου  να  καλυφθούν  οι βιοποριστικές  ανάγκες  του  ανθρώπου  και  περαιτέρω  οι  ανάγκες  για  ποιότητα ζωής.

Καταναλωτισμός:  η  ικανοποίηση  που  προσφέρει  η  ίδια  η  πράξη  της κατανάλωσης,  η  δυνατότητα  του  ατόμου  να  καταναλίσκει  ακόμη  και  μετά  την κάλυψη των αναγκών του, η έντονη επιθυμία να ξοδεύει υλικά και πνευματικά αγαθά.

Καταναλωτική κοινωνία: η σύγχρονη βιομηχανικά ανεπτυγμένη κοινωνία στο πλαίσιο  της  οποίας  οι  πολίτες  καταναλώνουν  μαζικά  και  στόχος  τους  είναι  η υλική  ευημερία  (=  άνοδος  των  δευτερογενών  αναγκών,  πολυτελής  διαβίωση,σπατάλη).

Άνθρωπος  Καταναλωτής  (Homo  Consumens): ο  άνθρωπος  που  καταναλώνει  διαρκώς  χωρίς  να  νιώθει  ποτέ  κορεσμό,  που  προσπαθεί  να  ικανοποιήσει πλασματικές  ανάγκες,  που  η  απληστία  γίνεται  το  νόημα  της  ζωής  του,  η εξισορρόπηση  της  ψυχικής  αδυναμίας  και  της  μοναξιάς  του.  (Ο  όρος  «homo consumens» ανήκει στον Έριχ Φρομ.).

Παράγοντες/αιτίες του Καταναλωτισμού

•  Οικονομικοί:

  Η  βιομηχανοποίηση  (αυτοματοποίηση)  των  κοινωνιών  έδωσε  τη δυνατότητα  υπερπαραγωγής  αγαθών,  σε  μικρό  κόστος  και  άριστη ποιότητα,  τα  οποία  διοχετεύονται  και  απορροφώνται  από  το  αγοραστικό κοινό →ποικιλία προϊόντων προσιτών οικονομικά και ταυτόχρονη ανάγκη διάθεσής τους.

  Η άνοδος του βιοτικού επιπέδου στις δυτικές κεφαλαιοκρατικές κοινωνίες  επέτρεψε  την ικανοποίηση  των  πρωταρχικών  αναγκών  και  την  επιθυμία  για ικανοποίηση δευτερευουσών → κοινωνία αφθονίας.

•  Κοινωνικοί:

  Ο σύγχρονος πολιτισμός αναπτύσσεται μονόπλευρα  → δίνεται βαρύτητα στην  ικανοποίηση  των  υλικών  αγαθών  έναντι  των  πνευματικών  και ηθικών. Επικρατεί  το  πρότυπο  του  «πλούσιου  και  επιτυχημένου»  ανθρώπου 

•  Ψυχολογικοί:

  Οι  άνθρωποι  μιμούνται  ο  ένας  τον  άλλον  για  να  νιώσουν  αποδεκτοί,  να ανήκουν  σε  μια  ομάδα,  να  γίνονται  αγαπητοί  → μαζοποίηση.

  Το  άτομο  προσπαθεί  να  εξισορροπήσει  το  ψυχικό  κενό,  τους  φόβους  και τις ανασφάλειές του, την αγωνία  του για το μέλλον καταναλώνοντας  →άγχος, κατάθλιψη.

  Οι  άνθρωποι  βομβαρδιζόμενοι  από  τα  διαφημιστικά  μηνύματα δημιουργούν  ψεύτικες,  πλασματικές  ανάγκες  τις  οποίες  βιώνουν  σαν πραγματικές.

  Οι  καταναλωτές  μπερδεύουν  τον  ενθουσιασμό  από  την

αγορά  προϊόντων  με  την  αληθινή  χαρά  και  ευτυχία  → ψευδαίσθηση

ευτυχίας,  απομάκρυνση  από  τα  ουσιαστικά  συναισθήματα,  ψυχική υποδούλωση.

•  Ηθικοί:

  Η  υλική  άνεση  προσφέρει  μια  ψευδαίσθηση  ικανοποίησης  στους ανθρώπους  σαν  αντίβαρο  στην  απουσία  ανθρωπιάς,  αλληλεγγύης, ηθικών  αρχών  και  αξιών  → το  άτομο  αισθάνεται  ανίσχυρο,  ευάλωτο, ευεπίφορο στη μαζική υποβολή.

  Ο  στυγνός  ανταγωνισμός  και  η  επικράτηση  του  εγωισμού  στις  μέρες μας  οδηγεί  σε  μια  στείρα,  ατομιστική  στάση  ζωής  με  μόνο  στόχο  την οικονομία ευρωστία και το κοινωνικό γόητρο.

Αρνητικές συνέπειες της υπερκατανάλωσης

•  Εργασία

  Αυξάνει  σημαντικά  ο  ανθρώπινος  μόχθος  (με  στόχο  την  απόκτηση χρήματος) και μειώνεται ο ελεύθερος χρόνος.

  Αλλοτριώνεται  ο  χαρακτήρας  της  εργασίας  (υπερεντατικοποίηση, αυτοματοποίηση) , η  οποία  παύει  να  αποτελεί  χώρο  δημιουργίας  και έκφρασης.

•  Κοινωνία

  Κυριαρχεί ο ανταγωνισμός και η ιδιοτέλεια στις ανθρώπινες σχέσεις ενώ παραγκωνίζονται η άμιλλα και η αλληλεγγύη.

  Χάνεται η συλλογικότητα και τη θέση της παίρνει ο ατομικισμός.

  Η  κάλυψη  των  υλικών  αναγκών  από  μέσο  για  τη  βελτίωση  της  ζωής μετατρέπεται σε αυτοσκοπό.

  Η απληστία των ανθρώπων επηρεάζει αρνητικά το φυσικό περιβάλλον με επιπτώσεις  στην  οικολογική  ισορροπία  (σπατάλη  πηγών  ενέργειας/πρώτων υλών κτλ).

  Νοσηρά  φαινόμενα  όπως  η  παραοικονομία,  η  αισχροκέρδεια,  η εκμετάλλευση πλήττουν το σύνολο.

  Η  ποιότητα  των  προϊόντων  υποβαθμίζεται  και  δίνεται  έμφαση  στην ποσότητα.

  Οι  άνθρωποι  προσανατολίζονται  στον  υλικό  ευδαιμονισμό  (τάση αυτοπροβολής, νεοπλουτισμός, επιδεικτική κατανάλωση).

  Οι  πολίτες  γίνονται  ευάλωτοι  στην  πνευματική  χειραγώγηση  (π.χ.  από επιτήδειους δημαγωγούς).

•   Θεοποιούνται  τα  υλικά  αγαθά  και  υποβαθμίζονται  τα  πνευματικά  και ηθικά (απουσία σταθερού έρματος).

•  Ψυχική κατάσταση

  Οι  άνθρωποι  εμφορούνται  από  συναισθήματα  αρνητικά:  άγχος,  αγωνία, φθόνος, επιθετικότητα.

  Επιδίδονται σε έναν αγώνα απόκτησης ολοένα και περισσότερων αγαθών (πλασματικές  ανάγκες)  → ταύτιση  του  «έχειν»  με  το  «είναι»

 Τρόποι αντιμετώπισης των επιπτώσεων του Καταναλωτισμού

•  Παιδεία:

  Η παιδεία  βοηθά  τα  άτομα  να  ιεραρχήσουν  τις ανάγκες τους και να διατηρήσουν το μέτρο. Ως  μέσο  καλλιέργειας  σφυρηλατεί  πιο  ισχυρές  προσωπικότητες  που

διαθέτουν ευθυκρισία.

•  Άτομο:

  Οφείλει  να  αντιμετωπίζει  με  κριτικό  πνεύμα  τα  αποπροσανατολιστικά μηνύματα της εποχής . Είναι  σκόπιμο  να  βοηθά  τους  συνανθρώπους  του  να  απορρίψουν  τα καταναλωτικά  πρότυπα  (ιδιαίτερα  τα  παιδιά  και  τους  εφήβους)  → ως γονέας, δάσκαλος, διανοούμενος.

•  Κράτος:

  Ορθολογιστικός τρόπος ανάπτυξης της οικονομίας.

  Σωστή, εποικοδομητική χρήση των τεχνολογικών επιτευγμάτων.

  Δικαιότερη κατανομή του πλούτου.

•  Φορείς Κοινωνικοποίησης:

  Η οικογένεια πρέπει να παρέχει ισχυρές αρχές και αξίες ως αντίβαρο στο δέλεαρ του υπερκαταναλωτισμού.

  Το σχολείο αναλαμβάνει να καλλιεργεί δυναμικές προσωπικότητες.

  Τα  ΜΜΕ  απαιτείται  να  προβάλουν  υγιή  πρότυπα,  να  επανακτήσουν  τον ενημερωτικό τους ρόλο.

  Η  διαφήμιση  πρέπει  να  πληροφορεί  κι  όχι  να  παραπλανά  και  να διαφθείρει (δεοντολογία/ νομοθεσία).                   

Για να δω τι έχει η τηλεόραση...

Φαίνεται ότι, αν έχεις βάλει πρώτα αποσμητικό, ύστερα έχεις φάει λουκάνικα και μετά έχεις αγοράσει απορρυπαντικό, θα πρέπει να είσαι πολύ δύσκολος άνθρωπος για να μην είσαι ευτυχισμένος!!! 

                                     

ΑΝΘΡΩΠΙΝΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ

http://www.0-18.gr (Συνήγορος του Παιδιού)
http://www.unhcr.gr (Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες)
http://diaforetikotita.gr/ (Δίκτυο για τα Δικαιώματα του Παιδιού)
http://www.unicef.gr/reports/symb.php#2 (Unicef)
http://amnesty.org.gr http://www.nchr.gr (Διεθνής Αμνηστία – Ελληνικό τμήμα)
http://www.ministryofjustice.gr (Υπουργείο Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων)
http://www.nchr.gr (Εθνική Επιτροπή για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου)

http://www.youtube.com/watch?v=Stjg0-ZcNEY

http://www.youtube.com/watch?v=1feImXXuugI

http://www.amnesty.org.gr/about

      htt http://www.kethi.gr/

http://www.isotita.gr

http://www.youtube.com/watch?v=37u4nVz652o

htt http://www.youtube.com/watch?v=yerPe3qFdzE

http://www.youtube.com/watch?v=tAx2WqzIsqk

http://www.youtube.com/watch?v=lS51OZOkmzs

http://www.youtube.com/watch?v=4TbvZhlId1k

http://www.youtube.com/watch?v=GSNEea00mx4

http://www.greek-language.gr

http://www.youtube.com/watch?v=ok8vwGTe3EM

http://www.youtube.com/watch?v=--7zrnzlhx0

http://www.youtube.com/watch?v=BLH26xgKnDk

 http://www.youtube.com/watch?v=L-V0nXH_uGc

http://www.youtube.com/watch?v=qPry_8HJlgE

 http://www.youtube.com/watch?v=aBT6AFJjIDQ

http://www.youtube.com/watch?v=1feImXXuugI

http://www.youtube.com/watch?v=1feImXXuugI

http://www.youtube.com/watch?v=fAQtQQFrYts

http://www.aequitas-humanrights.org/index.php?option=com_content&view=article&id=51&Itemid=11&lang=el

http://www.unric.org/el/index.php?option=com_content&view=article&id=46&Itemid=33

http://www.youtube.com/watch?v=N2mQ4SiBZ5k

http://www.youtube.com/watch?v=xwndLOKQTDs

http://www.youtube.com/watch?v=ozGg8doHKLM

http://reader.ekt.gr/bookReader/show/index.php?lib=EDULLL&item=915&bitstream=915_02#page/58/mode/2up

http://www.youtube.com/watch?v=DWGYTIds29I#t=35

http://www.youtube.com/watch?v=YOOgVIr0UfQ

http://www.youtube.com/watch?v=d89bR3zVBB4

http://www.youtube.com/watch?v=eAQ_g3McDXg

http://www.youtube.com/watch?v=Z9N1FX0Bmn4

http://www.youtube.com/watch?v=p9UF8vJSJig

http://www.youtube.com/watch?v=3iHfAaYZZic

•  πηγάζουν από τη φυσική υπόσταση του ανθρώπου

•  συνιστούν το ουσιωδέστερο συστατικό των αρχών του ανθρωπισμού

•  οριοθετούν τις  υποχρεώσεις  των  ισχυρών  έναντι  των  ασθενέστερων  σε  ένα παγκόσμιο πλαίσιο νομιμότητας

•  αποτελούν τη βάση του ανθρώπινου πολιτισμού.

Με  άλλα  λόγια,  είναι  τα  καταγεγραμμένα  και  κοινώς  αποδεκτά  φυσικά  δίκαια του ανθρώπου, οι κατακτηθείσες στην πορεία του ανθρωπίνου γένους ατομικές,πολιτικές και κοινωνικές ελευθερίες. Είναι  προϊόν των  κοινωνικών  αγώνων  του  ανθρώπου  για  μια  αξιοπρεπή  ζωή χωρίς  φόβο  και  στέρηση  και  έχουν  ως  στόχο  την  επιβολή  των  αντίστοιχων υποχρεώσεων  στους  ισχυρούς.  Υπήρξαν  και  είναι  αποτέλεσμα  των  διαρκών διεκδικήσεων του ανθρώπου μέσα από τις μεγάλες εξεγέρσεις και τις ειρηνικές επαναστάσεις για μια ανθρώπινη ζωή.

Διάκριση Δικαιωμάτων

1η γενιά: ατομικά και πολιτικά

Είναι  απόρροια  του  Διαφωτισμού  και  της  Γαλλικής  Επανάστασης,  καθορίζουν την προστασία του ατόμου-πολίτη και περιορίζουν την εξουσία των ισχυρών και του  κράτους  (π.χ.  το  δικαίωμα  στη  ζωή,  ελευθερία,  ισότητα,  το  δικαίωμα  του εκλέγειν και εκλέγεσθαι).

2ηγενιά: οικονομικά, κοινωνικά και πολιτιστικά

Είναι αποτέλεσμα των μεγάλων κοινωνικών επαναστάσεων του εικοστού αιώνα και  αντίβαρο  στην  ανθρώπινη  εκμετάλλευση  που  συντελέστηκε  με  τη βιομηχανική  επανάσταση,  προστατεύουν  τον  άνθρωπο  από  τη  στέρηση  και καθορίζουν ένα κράτος πρόνοιας και δικαίου απέναντι σε κάθε κοινωνική ομάδα (π.χ.  το  δικαίωμα  στην  παιδεία,  την  εργασία,  η  εξασφάλιση  ενός  επαρκούς βιοτικού επιπέδου).

3ηγενιά: τα δικαιώματα στο ανθρώπινο περιβάλλον

Ρυθμίζουν  τα  δικαιώματα  του  ανθρώπου  μέσα  από  την  προσφάτως διαμορφωθείσα  πραγματικότητα  της  παγκοσμιοποίησης,  της  τεχνολογικής εξέλιξης,  της  βιοϊατρικής  και  των  νέων  θεσμών  και  αναγκών  για  περαιτέρω προστασία του ανθρώπου μπροστά στις νέες εξελίξεις.

Όλα αυτά τα δικαιώματα αποτελούν τον πυρήνα της Οικουμενικής Διακήρυξης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (10 Δεκεμβρίου 1948), τον καταστατικό χάρτη του Ο.Η.Ε., και προστατεύονται από τους διεθνείς οργανισμούς και τις ανάλογες νομοθεσίες.

  Η σημασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων

•  Θεωρούνται  ζωτικά  για  την  ευημερία  και  την  ευτυχία  κάθε  ανθρώπου  και διασφαλίζουν την ανθρώπινη αξιοπρέπεια.

•  Είναι  παγκόσμια  και  αδιαίρετα.  Όλοι  οι  άνθρωποι  θα  πρέπει  να απολαμβάνουν  όλα  τα  ανθρώπινα  δικαιώματα,  οποιαδήποτε  στιγμή,  σε οποιαδήποτε γωνιά της γης και κανένα δικαίωμα δε θεωρείται σημαντικότερο από κάποιο άλλο. Με αυτόν τον  τρόπο, διαμορφώνεται ένα διεθνές πλαίσιο

προστασίας  και  σεβασμού  του  ανθρώπου  με  μοναδικό  κριτήριο  την ανθρώπινη ιδιότητά του.

•  Μέσω του Ο.Η.Ε. τα ανθρώπινα δικαιώματα κατοχυρώνονται ως παγκόσμια αξία,  η  προστασία  τους  ανατίθεται  στη  διεθνή  κοινότητα,  στην  οποία λογοδοτούν  όλα  τα  κράτη,  και  παύουν  να  αποτελούν  εσωτερική  υπόθεση κάθε  κράτους  και  κάθε  κυβέρνησης.  Παράλληλα,  ο  Ο.Η.Ε.  αναγορεύεται παγκόσμιος  θεσμικός  προστάτης  των  ανθρωπίνων  δικαιωμάτων  και  η Οικουμενική Διακήρυξη καθίσταται «μήτρα» για την κυοφορία του διεθνούς

νομοθετικού  πλέγματος,  από  όπου  πηγάζουν  όλα  τα  συντάγματα  και  οι νομοθεσίες.

•  Θεμελιώνουν  την  ελευθερία,  τη  δικαιοσύνη,  την  ισότητα  και  την  ειρήνη  σε παγκόσμιο επίπεδο και, γενικότερα, προάγουν τον πολιτισμό.

•  Διασφαλίζουν  την  έννομη  τάξη,  προασπίζουν  την  κοινωνική  ευρυθμία  και προσφέρουν αίσθημα ασφάλειας και υγιές κίνητρο στους πολίτες του κόσμου για πρόοδο και πολιτισμό.

•  Κατοχυρώνουν το σεβασμό για κάθε ανθρώπινο πλάσμα και καταπολεμούν τις διακρίσεις, την ανισότητα, την αναξιοκρατία, το φόβο και τη στέρηση.

•  Λυτρώνουν τον κόσμο από τον τρόμο, την αθλιότητα και τη βαρβαρότητα και δημιουργούν ένα διεθνές καθεστώς δικαίου.

Καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων

α. Φαινόμενα καταπάτησης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων

•  Η  απαξίωση  της  ανθρώπινης  ζωής  (θύματα  από  εμφύλιες  συρράξεις  και πολέμους, η θανατική ποινή, οι εξωδικαστικές εκτελέσεις, οι γενοκτονίες και οι  εθνοκαθάρσεις,  η  παιδική  θνησιμότητα,  οι  θάνατοι  από  πείνα,  η  έλλειψη πόσιμου νερού ή ασθένειες στον Τρίτο 

Κόσμο ).

•  Η  στέρηση  βασικών  δικαιωμάτων  από  ομάδες  πληθυσμού  και  ο  κοινωνικός αποκλεισμός  τους.  Εξαιτίας  της  άνισης  κατανομής  του  χρήματος,  της ελλιπούς  μόρφωσης  και  της  απουσίας  κρατικών  δικτύων  υποστήριξης, υπάρχει  μερίδα  του  πληθυσμού  που  είναι  κοινωνικά  αποκλεισμένη,  αφού στερείται  τα  βασικά  αγαθά  -  ανάπηροι,  αποφυλακισμένοι,  τοξικομανείς, φυλετικές ή θρησκευτικές μειονότητες, μακροχρόνια άνεργοι.

•  Οι  διακρίσεις  εις  βάρος  ατόμων  για  τις  πεποιθήσεις  τους,  την  εθνική  τους προέλευση,  τη  γλώσσα,  τη  θρησκεία  τους,  το  χρώμα  τους  ή  το  φύλο  τους (κοινωνικός  ρατσισμός,  υποβαθμισμένη  θέση  της  γυναίκας,   περιθωριοποίηση μειονοτήτων).

•  Οι πρόσφυγες, οι οικονομικοί μετανάστες και η άθλια περιπλάνησή τους σε όλο  τον  πλανήτη.  Μετά  την  κατάρρευση  του  υπαρκτού  σοσιαλισμού  στην Ανατολική  Ευρώπη,  υφίστανται  οικονομική  εκμετάλλευση,  βιώνουν  την

καχυποψία  και  την  περιθωριοποίηση  από  τους  ντόπιους,  ζουν  σε  άσχημες συνθήκες,  υφίστανται  θρησκευτική  καταπίεση,  έχουν  ελάχιστες εκπαιδευτικές ευκαιρίες.

•  Το χαμηλό βιοτικό επίπεδο, που διογκώνει τη φτώχεια και την πείνα (κυρίως στις  αναπτυσσόμενες  χώρες,  τις  οποίες  οι  οικονομικά  ισχυρές  χώρες εκμεταλλεύονται  προωθώντας  με  κάθε  μέσο  τα  προϊόντα  τους  στις  αγορές τους και από την άλλη αγοράζοντας σε πολύ χαμηλές τιμές τα τρόφιμα και

τις πρώτες ύλες που αυτές παράγουν). Οι χώρες αυτές συχνά κυβερνιούνται από  δικτατορικά  καθεστώτα,  πολλά  από  τα  οποία  είναι  διεφθαρμένα.  Και εκεί,  όμως,  όπου  υπάρχουν  δημοκρατικά  καθεστώτα,  δεν  είναι  λίγες  οι περιπτώσεις  στις  οποίες  η  διαφθορά  και  τα  σκάνδαλα  των  πολιτικών  και  η κακή διαχείριση των εθνικών πόρων -αλλά και των πόρων που έρχονται από το εξωτερικό- διαιωνίζουν τις πληγές τους.

•  Τα βασανιστήρια, η κακομεταχείριση, οι κρατήσεις και η φυλάκιση χωρίς δίκη ή με ανέντιμες δίκες, οι διώξεις αντιφρονούντων.

•  Η  καταπάτηση  και  αφαίρεση  πολιτικών  και  κοινωνικών  ελευθεριών  με διάφορα  προσχήματα.  Για  παράδειγμα,  η  διογκούμενη  βία  και εγκληματικότητα  προκαλεί   φόβο  και  ανασφάλεια  στους  πολίτες  που ανέχονται  την  περιστολή  των  δικαιωμάτων  τους  και  αποδέχονται  την αστυνόμευση,  τις  υπερεξουσίες  των  διωκτικών  μηχανισμών,  τις  κάμερες

παρακολούθησης ή ακόμη και νόμους που περιστέλλουν τα δικαιώματα.

•  Η εργασιακή εκμετάλλευση, που οδηγεί σε σύγχρονες μορφές δουλείας.

•  Η σεξουαλική εκμετάλλευση και η πορνεία.

•  Η απάνθρωπη εκμετάλλευση των παιδιών (παιδική εργασία, παιδική πορνεία λόγω  φτώχειας  και  απουσίας  νομοθετικού  πλαισίου  προστασίας,  στρατολόγηση παιδιών σε πολέμους).

•  Η  στέρηση  του  βασικού  δικαιώματος  του  ανθρώπου  να  ζει  σε  ένα  καθαρό φυσικό  περιβάλλον  (ως  συνέπεια  του  οικολογικού  αδιεξόδου  από  την κατασπατάληση  των  φυσικών  πόρων,  τις  μεταλλαγμένες  τροφές,  εξαιτίας

ποικίλων οικονομικών συμφερόντων).

•  Η  παραβίαση  της  ιδιωτικής  ζωής.  Με  τη  βοήθεια  της  τεχνολογίας,  γίνονται προσβάσιμα  σε  τρίτους  στοιχεία  προσωπικά,  όπως  οι  θρησκευτικές πεποιθήσεις,  οι  συναλλαγές,  οι  μετακινήσεις,  η  κατάσταση  της  υγείας  και

αποθηκεύονται σε βάσεις δεδομένων επιχειρήσεων, τραπεζών, αεροπορικών εταιρειών.

•  Η  προσβολή  της  προσωπικότητας  τόσο  των  απλών  ανθρώπων (εμπορευματοποίηση  του  ανθρώπινου  πόνου,  εκμετάλλευση  μιας  ανάγκης,του χαμηλού πνευματικού επιπέδου, της συμπλεγματικής συμπεριφοράς, της επιθυμίας  για  εφήμερη  δημοσιότητα  και  αναγνωρισιμότητα-  κυρίως  μέσα από  εκπομπές  τύπου  ριάλιτι)  όσο  και  των  δημοσίων  ή  «επώνυμων» προσώπων (διαπόμπευση υπολήψεων με σκοπό την τηλεθέαση).

•  Η υπονόμευση της πνευματικής ελευθερίας από ελεγχόμενα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης  (κατευθυνόμενη  και  μονομερής  ενημέρωση,  που  συντελεί  στον αποπροσανατολισμό και χειραγώγηση της κοινής γνώμης).

* Είναι  ευνόητο  πως  οι  παραβιάσεις  αυτές  αφορούν  τόσο  τον  «πολιτισμένο» δυτικό  κόσμο  όσο  και  –  σε  μεγαλύτερο,  βέβαια,  βαθμό  -  τον  αναπτυσσόμενο Τρίτο Κόσμο.

β. Αίτια παραβίασης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων

•  Η  υποκριτική  πολιτική  των  κρατών  –  ιδίως  των  ισχυρών  -  που  «κόπτονται» για  την  παραβίαση  των  ανθρωπίνων  δικαιωμάτων  σε  κάποιες  περιοχές  και την ίδια στιγμή αδιαφορούν για άλλα εγκλήματα, επειδή έτσι επιτάσσουν τα πολιτικά τους συμφέροντα.

•  Οι συγκρούσεις μεταξύ κρατών για πολιτικούς, οικονομικούς, φυλετικούς και θρησκευτικούς λόγους.

•  Η  επικράτηση  ολοκληρωτικών  καθεστώτων  και  αυταρχικών  πολιτικών,  που δε  διστάζουν  να  χρησιμοποιήσουν  κάθε  μέσο  για  να  διατηρηθούν  στην

εξουσία.

•  Τα  συμφέροντα  των  μεγάλων  πολυεθνικών  εταιρειών  που  επιβάλλουν συγκεκριμένες  πολιτικές  ή  ακόμη  και  καθεστώτα,  προκειμένου  να ικανοποιήσουν τα οικονομικά σχέδιά τους.

•  Η προτεραιότητα που δίνουν πολλές κυβερνήσεις σε άλλες ιδεολογίες, όπως το  κυρίαρχο  θρησκευτικό  «πιστεύω»  ενός  έθνους,  το  «εθνικό  συμφέρον»,  οι τοπικές και πολιτιστικές παραδόσεις, απέναντι  στα ανθρώπινα δικαιώματα.

Δεν  είναι,  μάλιστα,  λίγες  οι  φωνές  διανοουμένων   που  θεωρούν  τα ανθρώπινα  δικαιώματα  έννοια  ξενόφερτη,  ισοπεδωτική  και  κατώτερη μπροστά στα υπέρτερα «ιερά και όσια της φυλής».

•  Η  πρακτική  των  αναπτυσσόμενων  κρατών,  που  -  στο  όνομα  μιας  αβέβαιης οικονομικής  ανάπτυξης  –  καταλύουν  ατομικές  και  πολιτικές  ελευθερίες, θεωρώντας  πολυτέλεια  τα  δικαιώματα  αυτά  μπροστά  στο  φάσμα  της φτώχειας και νομιμοποιούν με αυτόν τον τρόπο τα εγκλήματά τους.

•  Το  σκληρό  πνεύμα  ανταγωνισμού,  που  έχει  επικρατήσει  και  επιφέρει κοινωνικές  ανισότητες  και  αδικίες,  οι  οποίες  θεωρούνται  φυσιολογικές  στο πλαίσιο  του  νέου  «νόμου  της  ζούγκλας»,  αυτόν   της  ασύδοτης  ελεύθερης οικονομίας.

•  Η καταλήστευση των πλουτοπαραγωγικών πηγών του Τρίτου Κόσμου και η εκμετάλλευση του ανθρώπινου δυναμικού τους για φτηνά εργατικά χέρια.

•  Ο  αναλφαβητισμός,  η  ελλιπής  παιδεία  και  η  καλλιέργεια  κλίματος ξενοφοβίας,  εθνικισμού,  προκαταλήψεων  και  ρατσισμού  απέναντι  στο διαφορετικό.

•  Ο  προπαγανδιστικός  ρόλος  των  Μέσων  Μαζικής  Ενημέρωσης  που αναπαράγουν  με  κάθε  τρόπο  τα  καθιερωμένα  στερεότυπα  και  δε διαφωτίζουν  ούτε  ενεργοποιούν  τους  πολίτες,  αφυπνίζοντας  συνειδήσεις  ή

εγκαλώντας τους υπευθύνους.

•  Η έξαρση του πνεύματος διακρίσεων κατά συγκεκριμένων ομάδων ή φυλών.

•  Η  αδιαφορία  και  η  παθητική  στάση  πολλών  πολιτών,  που  κλείνονται  στο περίβλημα του ατομικού ευδαιμονισμού και δεν αντιδρούν αλλά σωπαίνουν.

•  Η δυσλειτουργία των κοινωνικών θεσμών και των φορέων κοινωνικοποίησης.

γ. Προτάσεις αντιμετώπισης

•  Αναβάθμιση και σεβασμός του ρόλου των διεθνών οργανισμών και, κυρίως, του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών.

•  Πάταξη  του  «δικαίου  του  ισχυρού»  και  αυστηρή  διασφάλιση  της  κοινωνικής και διεθνούς νομιμότητας, της διαφάνειας και της αξιοκρατίας. 

•  Καταδίκη  των  πολεμικών  και  τρομοκρατικών  ενεργειών,  από  όπου  και  αν προέρχονται.

•  Γεφύρωση του χάσματος ανάμεσα  στους  φτωχούς και τους πλούσιους, τόσο σε εθνικό όσο και σε παγκόσμιο επίπεδο.

•  Διαγραφή  των  χρεών  του  Τρίτου  Κόσμου  και  διαμόρφωση  μιας  κοινή πολιτικής πρόνοιας, δικαίου και σεβασμού στο περιβάλλον από τις πλούσιες χώρες του πλανήτη.

• Σεβασμός στη διαφορετικότητα και την πολυπολιτισμικότητα.

•  Άρθρωση δημόσιου ανθρωπιστικού λόγου από τους διανοουμένους.

•  Ανθρωπιστική, ηθικοπλαστική παιδεία.

•  Αφύπνιση των πολιτών από τα ΜΜΕ.

• Ατομική  και  πολιτική  συνειδητοποίηση  και  δραστηριοποίηση,  ενεργοποίηση της «κοινωνίας των πολιτών».

•  Σχηματισμός ομάδων πίεσης σε εθνικό και διεθνές επίπεδο, εθελοντισμός.

  Ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών

α. Ίδρυση - σκοπός

Στις  26  Ιουνίου  1945,  52  κράτη  υπέγραψαν  τον  καταστατικό  χάρτη  των Ηνωμένων Εθνών, που άρχισε να ισχύει στις 24 Οκτωβρίου του 1945.

Ο Ο.Η.Ε. είναι διεθνής οργανισμός, παγκόσμιος και γενικός, διότι καλύπτει όλα σχεδόν  τα  κράτη  του  σύγχρονου  κόσμου,  και  με  πλαίσιο  τις  ειρηνικές  σχέσεις μεταξύ των κρατών επιδιώκει:

•  τη διαχείριση της διεθνούς ειρήνης και ασφάλειας,

•  την ανάπτυξη φιλικών σχέσεων ανάμεσα στα έθνη,

•  τη  διεθνή  συνεργασία,  με  τις  εξειδικευμένες  οργανώσεις  του  (π.χ.,

U.N.E.S.C.O.  U.N.I.C.E.F.,  Επιτροπή  του  Ο.Η.Ε.  για  τα  Ναρκωτικά  κ.τ.λ.),  για τη λύση προβλημάτων που απασχολούν ολόκληρο το σύγχρονο κόσμο, π.χ.

οικονομικά, κοινωνικά, πολιτιστικά κ.ά. θέματα.

•  Την  εποχή  πριν  τη  σύσταση  του  Ο.Η.Ε.  πρακτικά  ίσχυε  το  δίκαιο  του ισχυρότερου όταν ανώτατη αρχή ήταν το κυρίαρχο κράτος, το οποίο μόνο του αποφάσιζε αν κάποιο άλλο κράτος παραβίαζε το διεθνές δίκαιο και μόνο του επέβαλε κυρώσεις, στις περισσότερες περιπτώσεις πόλεμο.

•  Με  τη  διακήρυξη  προστασίας  των  ανθρωπίνων  δικαιωμάτων  στις  10  Δεκεμβρίου  1948  δημιουργείται  μια  νέα  παγκόσμια  πραγματικότητα,  αφού  για πρώτη  φορά  η  προστασία  των  ανθρώπινων  δικαιωμάτων  ανατίθεται  σε

εξωκρατική οντότητα στην οποία εκχωρούνται εθνικά δικαιώματα. Για πρώτη φορά,  επίσης,  καθιερώνεται  θεσμικά  ένας  εξωκρατικός  εγγυητής  των πανανθρώπινων  δικαιωμάτων  (βλ.  και  σχολικό  βιβλίο  ΕΚΦΡΑΣΗ  ΕΚΘΕΣΗ

σελ. 39)

•  Η  Οικουμενική  Διακήρυξη  Προστασίας  των  Ανθρωπίνων  Δικαιωμάτων  έχει 30  άρθρα  που  κατοχυρώνουν  βασικά  δικαιώματα  (ζωής,  ελευθερίας  και προσωπικής  ασφάλειας,  μόρφωσης,  ελευθερίας  σκέψης,  συνείδησης  και θρησκείας,  ελευθερίας  γνώμης  και  έκφρασης,  εργασίας,  αίτησης  ασύλου  σε περίπτωση δίωξής του, όχι ποινικής).

β. Ο ρόλος του Ο.Η.Ε.

Προσφορά:

•  Συντείνει στην ειρήνη και τη συναδέλφωση των λαών.

•  Αναπτύσσει  δραστηριότητα  για  την  επίλυση  των  οικουμενικών προβλημάτων.

•  Κατοχυρώνει τα δικαιώματα και ασκεί πιέσεις για την προστασία τους.

•  Συναποφασίζει και επεμβαίνει δυναμικά σε περιπτώσεις παραβιάσεων.

•  Προνοεί για το μέλλον του πλανήτη.

•  Συμβάλλει  στην  οικονομική  ανάπτυξη  των  κοινωνιών,  ενδιαφέρεται  για  το βιοτικό επίπεδο των υποβαθμισμένων περιοχών, την εξάλειψη της φτώχειας, της πείνας και του αναλφαβητισμού.

•  Διασφαλίζει  τα  δικαιώματα  των  μειονοτήτων  και  λαμβάνει  μέτρα προστασίας για τις ευπαθείς κοινωνικές ομάδες.

•  Δικάζει περιπτώσεις εγκλημάτων κατά της ανθρωπότητας.

Αδυναμίες

•  Εξαρτάται πολιτικά και οικονομικά και δεν μπορεί να ασκήσει αδέσμευτος το έργο του.

•  Έχει γενικό εποπτικό ρόλο και όχι άμεσα ενεργητικό.

•  Αδυνατεί να καταπολεμήσει εσωτερικές  αντιπαραθέσεις στους κόλπους του και  δεν  μπορεί  να  άρει  προλήψεις,  δεισιδαιμονίες  και  μακροχρόνια διαμορφωμένες ηθικές και ιδεολογικές θέσεις των μελών του.

•  Πολιτικολογεί  και  διαμορφώνει  δυτικοκεντρικές  πολιτικές,  ασκώντας  συχνά έναν πολιτιστικό και πολιτικό ηγεμονισμό.

•  Δεν έχει ουσιαστική  δύναμη μέσα στις κοινωνίες και  δεν μπορεί να υπερβεί την πολιτική αδιαλλαξία των κυβερνήσεων.

γ.  «Ο  Ο.Η.Ε.  εκφράζει  μόνο  τις  δυτικές  κοινωνίες,  προωθεί  τον  πολιτιστικό

επεκτατισμό  της  Δύσης  και  απειλεί  την  πολιτιστική  ιδιαιτερότητα  της Ανατολής ή διασφαλίζει την πολυπολιτισμική ποικιλία;».

Είναι  βέβαιο  πως  οι  κοινωνίες  που  πρωτοστάτησαν  στην  Οικουμενική Διακήρυξη  στηρίχθηκαν  σε  μια  δυτικοευρωπαϊκή  αντίληψη,  επηρεασμένες  από

τα  κλασικά  ιδεώδη,  τη  χριστιανική  ιδεολογία   και  τις  αρχές  του  ευρωπαϊκού Διαφωτισμού.  Επομένως,  θέσπισαν  ελευθερίες  που  αντιστοιχούν  σε  αυτόν  τον τρόπο θέασης του ανθρώπου και της ανθρώπινης αξιοπρέπειας. 

Αντίθετα,  άλλες  κοινωνίες  και  κουλτούρες  ίσως  βιώνουν,  μέσω  αυτού  του ηθικού  τόπου  σκέψης,  έναν  πολιτιστικό  επεκτατισμό,  αφού  τα  δυτικά  ιδανικά αναγορεύονται  σε  οικουμενικά  ιδεώδη,  παραγκωνίζοντας  συχνά  τις  δικές  τους

εγχώριες αξίες. Έτσι, θεωρούν ότι βιώνουν μια νέα μορφή αποικιοκρατίας υπό το μανδύα μιας πανανθρώπινης ηθικής.

Πιο  συγκεκριμένα,  πολλές  ανατολικές  κοινωνίες  και  αφρικανικά  κράτη νιώθουν ότι υφίστανται ένα βιασμό της πολιτιστικής ιδιαιτερότητάς τους. Αυτό συμβαίνει,  γιατί  πολλά  δικαιώματα  που  θεωρούνται  αυτονόητα  στις

«πολιτισμένες» δυτικές κοινωνίες, σε άλλες χώρες του πλανήτη εκλαμβάνονται ως παρέκκλιση από κάποιον άγραφο ηθικό νόμο που επικρατούσε ως τότε. Για παράδειγμα, η γυναίκα έχει άλλη θέση στις μουσουλμανικές κοινωνίες και για αυτό  η  ισότητα  των  δύο  φύλων  σε  αυτές  τις  κοινωνίες  είναι  αδιανόητη  και

απρεπής.

Όμως,  δεν  πρέπει  να  μας  διαφεύγει  πως  ο  άνθρωπος  ζει,  βέβαια,  και αναπτύσσεται ως είδος με ποικίλα κοινωνικά ή πολιτισμικά δεδομένα, αλλά έχει απαράλλαχτα  και  αναφαίρετα  φυσικά  δίκαια.  Ως  εκ  τούτου,  ο  καταστατικός

χάρτης του Ο.Η.Ε., που προασπίζεται κάθε ανθρώπινο ον, καταρτίστηκε με βάση μια  κοσμοαντίληψη  που  θεμελιώνει  τα  δικαιώματα  ως  πανανθρώπινα  ιδανικά

και, παράλληλα, λαμβάνει υπόψη του τις πολιτισμικές ιδιαιτερότητες μέσα στην κοινή τράπεζα του ηθικού πολυπολιτισμού.

 Η παραβίαση των δικαιωμάτων του παιδιού

α. Τι ορίζει η Σύμβαση των Δικαιωμάτων του Παιδιού

-Άρθρο 19: Κάθε παιδί πρέπει να προστατεύεται από τη βία και την κακοποίηση.

-Άρθρο  32:  Κάθε  παιδί  έχει  το  δικαίωμα  να  προστατεύεται  από  οικονομική εκμετάλλευση και εργασία σε μέρη ή συνθήκες που καταστρέφει την υγεία του ή παρενοχλεί την εκπαίδευσή του.

-Άρθρο  34:  Κάθε  παιδί  έχει  το  δικαίωμα  να  προστατεύεται  από  σεξουαλική κακοποίηση και εκμετάλλευση.

-Άρθρο  38:  Κάθε  παιδί  έχει  το  δικαίωμα  στην  προστασία  κατά  τη  διάρκεια πολέμου  και  παιδιά  κάτω  των  15  ετών  δεν  πρέπει  να  λαμβάνουν  μέρος  σε ένοπλες συρράξεις.

β. Τι συμβαίνει στην εποχή μας- η παιδική εκμετάλλευση

•  Παιδιά  θύματα  του  λεγόμενου  «trafficking»:  Με  τον  όρο  αυτό  νοείται  η μετακίνηση  ενός  παιδιού  με  σκοπό  την  εκμετάλλευση  διά  της  βίας  και  της πλάνης.  Επηρεάζει  κυρίως  τα  φτωχότερα  παιδιά  και  οικογένειες.  Η  χρήση

παιδιών  ως  εμπορικού  αντικειμένου  για  εργασία  ή  σεξ  είναι  μια  κερδοφόρα διεθνής  επιχείρηση.  Σε  όλο  τον  κόσμο  υπολογίζεται  ότι  1,2  εκατομμύρια παιδιά  είναι  θύματα  διακίνησης  κάθε  χρόνο.  Σε  μερικές  περιπτώσεις  τα

παιδιά απάγονται ή κλέβονται, πιο συχνά όμως η ιστορία ξεκινά με ψεύτικες υποσχέσεις. Οι έμποροι υπόσχονται στα νεαρά θύματά τους, κορίτσια των 12 χρόνων,  μια  καλύτερη  ζωή  σε  άλλη  χώρα.  Οι  γονείς,  που  επιθυμούν  κάτι καλύτερο για τα παιδιά τους, εξαπατώνται με την ελπίδα μιας αξιοπρεπούς

εργασίας και καλύτερης εκπαίδευσης.

•  Παιδιά θύματα σεξουαλικής εκμετάλλευσης: Σχεδόν 1 εκατομμύριο παιδιά (κυρίως  κορίτσια,  αλλά  και  σημαντικός  αριθμός  αγοριών)  πέφτουν  θύματα εκμετάλλευσης  κάθε  χρόνο  από  την  -πολλών  δισεκατομμυρίων  δολαρίων-

σεξουαλική βιομηχανία. Η εμπορική σεξουαλική εκμετάλλευση των παιδιών τροφοδοτείται  από  την  τοπική  ζήτηση,  με  το  σεξουαλικό  τουρισμό  να αποτελεί μόνο ένα μικρό μέρος του προβλήματος. Όμως, το διαδίκτυο έχει τη δυνατότητα  να  προωθεί  το  σεξουαλικό  τουρισμό  και  την  παιδική πορνογραφία σε όλο τον κόσμο και αυτό συνιστά αιτία ανησυχίας.

•  Παιδιά  σε  εξαναγκαστική  εργασία  ή  δουλεία: Σύμφωνα  με  τη  Διεθνή Οργάνωση  Εργασίας  (ILO),  246  εκατομμύρια  παιδιά  πέφτουν  θύματα εκμετάλλευσης  σε  διάφορες  μορφές  παιδικής  εργασίας.  Τα  180  περίπου εκατομμύρια  από  αυτά  εργάζονται  σε  επιβλαβείς  ή  επικίνδυνες  εργασίες, όπως  ορυχεία  και  εργοστάσια,  ή  εκτίθενται  σε  επικίνδυνες  ουσίες,  όπως χημικά και γεωργικά εντομοκτόνα. Σχεδόν τα 5,7 εκατομμύρια από αυτά τα παιδιά εργάζονται σε ιδιαίτερα αποτρόπαιες συνθήκες, όπως η δουλεία και η εξαναγκαστική εργασία.

•  Παιδιά-στρατιώτες:  Στην Ανατολή, 300 χιλιάδες παιδιά εμπλέκονται άμεσα σε ένοπλες συρράξεις. Ακόμη πιο τραγική είναι η κατάσταση στις χώρες της Αφρικής.   Τα  παιδιά  στρατεύονται  από  φονταμενταλιστικές  οργανώσεις  ή

στρατολογούνται  με  τη  βία  από  τοπικές  αντάρτικες  παραστρατιωτικές ομάδες, εκπαιδεύονται, εξοπλίζονται και μετατρέπονται, παρά τη μικρή τους ηλικία, σε μαχητές, που αναλαμβάνουν και αποστολές θανάτου.

•  Παιδιά και ενδοοικογενειακή βία: Πλήττει ιδίως τις δυτικές κοινωνίες, όπου γονείς  ξεσπούν  στα  παιδιά  τους  κακοποιώντας  τα.  Τα  παιδικά  τραύματα αποτελούν αφετηρία για την εμφάνιση αποκλίνουσας συμπεριφοράς κατά τη

διάρκεια της ενηλικίωσής τους.

γ. Αιτίες της εκμετάλλευσης των παιδιών

•  Το  ίδιο  το  οικογενειακό  περιβάλλον: Άνεργοι  εξαθλιωμένοι  γονείς, απαξιωμένοι  κοινωνικά  και  επαγγελματικά  εξωθούν  τα  παιδιά  τους  σε εργασία ή τα κακοποιούν.

•  Το  οργανωμένο  έγκλημα:  Εγκληματικές  συμμορίες  –τοπικές  ή  διεθνείς- ακολουθώντας  τη  λογική  του  κέρδους  δε  διστάζουν  να  χρησιμοποιήσουν  τα παιδιά, που άλλωστε συγκινούν, για να αποκτήσουν "εύκολο χρήμα".

•  Η  έλλειψη  κρατικής  κοινωνικής  πρόνοιας για  το  παιδί,  κυρίως  σε αναπτυσσόμενα κράτη.

•  Οι  παραδοσιακές  αντιλήψεις –  σε  κάποιες  κοινωνίες-  και  το  έντονο βιοποριστικό πρόβλημα που καθιστούν αποδεκτή και αναγκαία την παιδική εργασία.

•  Το  φτηνό  εργατικό  κόστος  των  παιδιών,  που  άλλωστε  δε  διαμαρτύρονται και δε διεκδικούν.

δ. Τι απαιτείται για την αντιμετώπιση του προβλήματος

•  Εκπαίδευση  των  παιδιών  και  των  γονέων  για  τους  κινδύνους  και  τα κυκλώματα της εμπορίας παιδιών.

•  Εξασφάλιση  μόρφωσης  και  εκπαιδευτικών  ευκαιριών  για  όλα  τα  παιδιά, κυρίως για όσα ανήκουν σε ευπαθείς κοινωνικές ομάδες.

•  Καταπολέμηση  της  φτώχειας  μέσω  εισοδηματικών  προγραμμάτων  για φτωχές οικογένειες, ώστε να καταστούν λιγότερο ευάλωτες.

•  Πρόσβαση  σε  προγράμματα  επαγγελματικής  κατάρτισης  για  παιδιά  που έχουν ξεφύγει από την εκμετάλλευση.

•  Επανένωση των παιδιών με τις οικογένειές τους.

•  Συμβουλευτική και υποστήριξη στα παιδιά - θύματα.

•  Λήψη   νομικών  και  πρακτικών  μέτρων  για  να  εξαλειφθεί  η  διακίνηση παιδιών,  η  σεξουαλική  εκμετάλλευση  παιδιών,  η  εξαναγκαστική  εργασία  ή δουλεία παιδιών και η χρήση παιδιών ως στρατιωτών.

•  Επανένταξη  και  αποκατάσταση  των  παιδιών–θυμάτων:  τέτοια  παιδιά-θύματα  χρειάζονται  κατάλληλες  υπηρεσίες,  για  να  ξεφύγουν  και  να επανέλθουν σε ασφαλές περιβάλλον.

23/10/14

ΘΕΜΑΤΑ ΠΑΛΑΙΟΤΕΡΩΝ ΕΤΩΝ

ΕΔΩ